Κυριακή 30 Δεκεμβρίου 2018

Το πιο στυγερό έγκλημα όλων των αιώνων


Ιωάννου  Αν.  Γκιάφη  
Θεολόγου-
Πολιτικού  Επιστήμονος

 
Η καθημερινότητα συνεχώς μας καθιστά αποδέκτες πολλών δυσάρεστων γεγονότων. Φόνοι, ληστείες, τρομοκρατικά χτυπήματα, ξυλοδαρμοί ανήλικων ατόμων και άλλες πολλές εγκληματικές ενέργειες συνθέτουν τον κοινωνικό βίο. Παντού κυριαρχούν εγκλήματα και 
δυστυχώς ορισμένες φορές ‘‘ειδεχθή εγκλήματα’’ που φανερώνουν μια ανάλγητη και απάνθρωπη συμπεριφορά από μέρους κάποιων  εμπαθών συνανθρώπων μας. Πόσες αθώες και ανυπεράσπιστες ζωές νέων ανθρώπων αφαιρούνται προς ικανοποίηση και μόνο των αλγεινών ορέξεων κάποιων κτηνωδέστατων όντων; Το παράδειγμα της Ρόδου έρχεται να επιβεβαιώσει την ερώτησή μας, όταν μια νεαρή φοιτήτρια χάνει την ζωή της με τον πιο επονείδιστο τρόπο. Κι ενώ συνέβη αυτό, μπορεί προς στιγμήν να κυριευθήκαμε από ρίγη συγκίνησης και έντονης συμπόνιας, όμως και πάλι επιστρέψαμε στην ανίερη καθημερινή μας  πραγματικότητα.
Εγκλήματα ανέκαθεν διαπράττονται μέσα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ο πρώτος βιβλικός ανθρωποκτόνος και ταυτόχρονα αδελφοκτόνος υπήρξε ο πρώτος υιός των Πρωτοπλάστων, ο Κάιν. Φθονώντας τον αδελφό του Άβελ για την ιδιαίτερη πρεσβευτική του δύναμη προς τον Θεό, οδηγείται στην πιο ακραία πράξη, στην δολοφονία αυτού. Ο προφητάναξ και βασιλεύς Δαυίδ ποθώντας την γυναικά του αρχιστρατήγου του Ουρία, σχεδιάζει και πετυχαίνει τον θάνατο του Ουρία. Μια και μόνο περιδιάβαση στην ιστορία της Παλαιάς Διαθήκης, αρκεί ώστε να επαληθευθεί η αρχαία καταγωγή του εγκλήματος.
Ως το πιο λυπηρό και συνάμα ανατριχιαστικό χαρακτηρίζεται το κομμάτι της παιδοκτονίας. Δεν υπάρχει πιο απαίσια πράξη από την αφαίρεση της ζωής παιδιών. Και δυστυχώς αυτή η εγκληματική ενέργεια στην αρχαιότητα είχε νομιμοποιηθεί. Στην αρχαία Σπάρτη όσα παιδιά γεννιούνταν με σωματικά ελαττώματα, ρίπτονταν στον Καιάδα. Δεν λογίζονταν το κάθε παιδί ως μια ενιαία ψυχοσωματική οντότητα με πνευματικά χαρίσματα, αλλά ως μια απλή μονάδα υπολογίσιμη ή μη, για το στράτευμά τους. Στη δε αρχαία Αθήνα η βρεφοκτονία ήταν δικαίωμα του πατέρα. Ανάλογα, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, ίσχυε και στη Ρώμη. Εκεί ο pater familias  είχε το δικαίωμα ζωής και θανάτου επί των μελών της οικογενείας του. Επομένως η παιδοκτονία τότε απολάμβανε την έγκριση και χάρη του Ρωμαϊκού δικαίου.
Η αναφορά μας σε όλα αυτά έγκειται στο ότι η σημερινή ευαγγελική περικοπή (Ματθ. β’ 13-23) μας παρουσιάζει ένα παγερό και στυγερό έγκλημα, ένα από τα μεγαλύτερα όλης της ανθρωπότητας. Και λόγος γίνεται για την σφαγή υπό του βασιλέως Ηρώδου των 14.000 νηπίων. Βλέποντας ο Ηρώδης πως οι μάγοι τον εξαπάτησαν και δεν επέστρεψαν να τον πληροφορήσουν περί του ακριβούς τόπου γεννήσεως του Θεανθρώπου, τόσο πολύ θύμωσε που διέταξε τον θάνατο όλων των παιδιών της Βηθλεέμ και των περιχώρων της, από δύο ετών και κάτω. Θεωρούσε πως ανάμεσα σε αυτά θα βρίσκονταν και ο τεχθείς Κύριος, κατορθώνοντας με αυτό τον τρόπο τον θάνατό του. Η τυχόν απώλεια της εξουσίας του από τον αναμενόμενο βασιλιά των Ιουδαίων, τον οδηγεί στην διάπραξη αυτού του απάνθρωπου εγκλήματος. Η ‘‘μανία και η άνοια[1]’’ του, κατά τον Ιερό Χρυσόστομο, είναι οι κυριότερες αιτίες αυτής της θηριωδίας. Το πάθος του ‘‘άρχειν’’ και η ανοησία του ευθύνονται για αυτό το καταστρεπτικό αποτέλεσμα. Συν τοις άλλοις θα γράψει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: «Πολλοὶ πολλὰ φλυαρούσιν ὑπὲρ τῶν παιδίων τούτων, ἀδικίαν ἐγκαλοῦντες τοῖς γεγενημένοις…. Ἀλλ’ οὐχ ὁ Χριστὸς τῆς σφαγῆς αὐτῆς αἴτιος γέγονεν ἀλλ΄ ἡ ὠμότης τοῦ βασιλέως.[2]»Για να συμπληρώσει ο ερμηνευτής Ευθ. Ζιγαβηνός ότι: « Τα παιδιά αυτά δεν σφαγιάσθηκαν για την λύση των δικών τους αμαρτημάτων, αλλά το μαρτύριο τους έγινε η αφορμή των ουρανίων στεφάνων τους[3].» Δικαίως λοιπόν από την αγία μας Εκκλησία τα νήπια αυτά θεωρούνται ως οι πρώτοι μάρτυρες του Χριστιανισμού, τιμώμενα στις 29 Δεκεμβρίου εκάστου έτους. Μπορεί μεν να μην βαπτίσθηκαν εν ύδατι, αλλά βαπτίσθηκαν μέσα στο ευλογημένο αίμα τους που έχυσαν υπέρ του γεννηθέντος Χριστού.
Ο ευαγγελιστής Ματθαίος επίσης θα προσθέσει σχετικά με αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα ότι είχε προφητευθεί ήδη από τον προφήτη Ιερεμία. «Φωνὴ ἐν Ῥαμᾶ ἠκούσθη, θρῆνος καὶ κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολύς. Ῥαχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς, καὶ οὐκ ἤθελε παρακληθῆναι, ὅτι οὔκ εἰσιν.[4]» ‘‘Φωνή σπαρακτική ακούστηκε στη Ραμά, θρήνος και κλάματα και οδυρμός πολύς. Η σύζυγος του πατριάρχου Ιακώβ, Ραχήλ, η οποία ήταν εκεί θαμμένη, δια των απογόνων της μητέρων (των σφαγιασθέντων νηπίων), κλαίει τα τέκνα της. Δεν θέλει με κανένα τρόπο να παρηγορηθεί γι’ αυτά που πλέον δεν ζουν.’’ Φυσικό και επόμενο ήταν αυτό το ειδεχθές έγκλημα να προκαλέσει τον θρήνο και τον κοπετό ακόμη και των κεκοιμημένων.
Αν μεταφερθούμε στο σήμερα, τι θα διαπιστώσουμε; Τότε διαπράχθηκαν συγκεκριμένα εγκλήματα, σήμερα γίνονται εγκλήματα καθημερινά. Ο αιμοχαρής Ηρώδης εκπροσωπεί την θηριωδία του ανθρώπου στην καθημερινότητα. Ποιο μήνυμα διατρανώνεται διαρκώς εντός του κοινωνικού βίου; «Ο θάνατος σου, η ζωή μου!» Ο εγωιστής προκειμένου να κυριαρχήσει, σκοτώνει όλους τους γύρω του. Δεν μπορεί να αντέξει την παρουσία των άλλων και πολύ περισσότερο την χαρισματική υπεροχή των άλλων. Γι’ αυτό εφευρίσκει μεθόδους σατανικούς, ώστε να τους εκτοπίσει από τη ζωή του. Ηρώδες ενυπάρχουν και στο σημερινό γίγνεσθαι. Ακόμη και εμείς δύναται μέσα μας να κρύβουμε έναν «Ηρώδη», όταν μπροστά στην επικράτηση του θελήματός μας, καταπατάμε αξίες και ιδανικά. Δυστυχώς φθάνουμε στο σημείο να βγάλουμε τον ίδιο τον Χριστό από την ύπαρξή μας. Μήπως η χριστοκτονία δεν είναι γνώρισμα των καιρών μας; Πόσοι δηλητηριάζουν αγνές νεανικές συνειδήσεις με ανυπόστατα ιστορικά φληναφήματα; Πόσοι επιχειρούν την εορτή των Χριστουγέννων να την μετατρέψουν σε μια κατεξοχήν ‘‘καταναλωτική’’ εορτή και όχι να τη βιώσουν ως το γεγονός της φανέρωσης του Θεού στον κόσμο; Πόσοι σήμερα στην αγιοτόκο και ηρωοτόκο Ελλάδα οδηγούν χιλιάδες αγέννητα βρέφη σε έναν άλλο Καιάδα, σε αυτό των εκτρώσεων; Πόσοι σήμερα αφαιρούν την επίκληση του Χριστού από τη ζωή τους;
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος σε μια ομιλία του για ‘‘τα γενέθλια του Σωτήρος Χριστού’’ θα υπογραμμίσει: «Τοῦτο ἑορτάζομεν σήμερον, ἐπιδημίαν Θεοῦ πρὸς ἀνθρώπους, ἵνα πρὸς Θεὸν ἐνδημήσωμεν ἢ ἐπανέλθωμεν.[5]» Με την σάρκωση του Θεού Λόγου ο άνθρωπος κερδίζει ξανά κάτι που απώλεσε με τους Πρωτοπλάστους, το ύψιστο προνόμιο να κατοικεί κοντά στο Θεό. Είθε να αναθεωρήσουμε τρόπο σκέψης και ζωής, δίνοντας το κέντρο βάρος μας στη ζωή μαζί με το Χριστό. Από την ανθρώπινη ζωή να περάσουμε στην Θεανθρώπινη βιωτή! Γένοιτο!








----------------------------------------------------------------------- 
[1]Ιωάννου Χρυσοστόμου, Υπόμνημα εις το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον Α’,  Ε.Π.Ε. 9, σ. 282-285.
[2] Ο. π. σ. 282 -285.
[3] Τρεμπέλα Παναγιώτη, Υπόμνημα εις το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, εκδ. «Σωτήρ», Αθήνα 20086, υποσ. 16,  σ. 51
[4] Ιερεμ. 38, 15.
[5] Γρηγορίου Θεολόγου, ΛΗ’ Λόγος εις τα Θεοφάνια, είτουν τα γενέθλια του Σωτήρος, Ε.Π.Ε. 27, σ. 40-41.

Σάββατο 22 Δεκεμβρίου 2018

σήμερον γεννάται.... (οκτάηχο)

Οι εκλεκτοί συνάδελφοι Ανδρέας Αγγελής και Σπυρίδων Λιούλιος ψάλλουν το περίφημο δοξαστικό "σήμερον γεννάται εκ Παρθένου" σε οκτάηχη μελοποίηση. Αξίζει να προσέξουμε την ερμηνεία, καθώς και την εναλλαγή των ήχων.
Η σύνθεση ανήκει στον καλό φίλο Σπυρίδωνα Παπασούλη, τέως πρωτοψάλτη του μητροπολιτικού ναού Ναυπάκτου.