Σάββατο 25 Δεκεμβρίου 2021

εόρτιες ευχές

 Εκ μέρους του Δ.Σ. του συλλόγου ιεροψαλτών "Άνθιμος ο αρχιδιάκονος" με έδρα το Αγρίνιο ευχόμαστε εγκαρδίως σε όλους τους αδελφούς "έτη πολλά, άγια και ευφρόσυνα".

Ευχαριστούμε τον πρωτοψάλτη και μουσικοδιδάσκαλο Πάρη Γκούνα για την παρουσίαση της ταπεινής μας προσπάθειας στην χθεσινή εόρτια εκπομπή "βυζαντινά μελωδήματα".



Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2021

τροπάρια εορτής Αγίου Σπυρίδωνος

 Στο παρακάτω βίντεο παρακολουθούμε τον συνάδελφο ιεροψάλτη Γεώργιο Δημ. Γαρουφαλή να αποδίδει τα καθίσματα του όρθρου καθώς και τους ύμνους μετά τόν ν΄ ψαλμό στην εορτή του Αγίου Σπυρίδωνος (12 Δεκεμβρίου).



Σάββατο 4 Δεκεμβρίου 2021

Η συμπεριφορά ενός φθονερού ανθρώπου και οι συνέπειές της

Κυριακή Ι' Λουκά

 

Γράφει ο πατήρ Ιωάννης Γκιάφης

θεολόγος – πολιτικός επιστήμων

 

Αιώνες πριν έρχεται η φωνή του αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου Ηρακλείτου να μας διατρανώσει μια χρυσή συμβουλή: "Απέχθειαν φεύγε". "Ν' αποφεύγεις το μίσος". Η έντονη αντιπάθεια για ένα πρόσωπο ονομάζεται μίσος. Ήδη από αρχαιοτάτων χρόνων έχει καταδειχθεί πως πρόκειται για ένα φοβερό πάθος της ψυχής, το οποίο διαρκεί πολύ και μένει ανικανοποίητο. Σπέρνει την κακία και τρέφει την έχθρα ανάμεσα στους ανθρώπους. Πόσοι πόλεμοι καταγράφηκαν στην ιστορία εξαιτίας του ανθρώπινου μίσους; Πόσα εγκλήματα διαπράττονται καθημερινά προκαλούμενα από την εχθρότητα των ατόμων; Πόσες πράξεις βίας προβάλλονται σήμερα από τα Μ. Μ. Ε. απόρροια της αντιπάθειας μεταξύ συγγενών, φίλων και γνωστών; Το μίσος λοιπόν είναι καταστροφικό μέσα σε μια ανθρώπινη κοινωνία.

Γιατί όμως σήμερα να αναφερόμαστε στην ανθρώπινη απέχθεια; Ο ιερός ευαγγελιστής Λουκάς μάς καθιστά μέσω του ευαγγελικού αναγνώσματος κοινωνούς μιας θαυματουργικής πράξης του Θεανθρώπου. Ευρισκόμενος ο Χριστός σε μια Συναγωγή, συναντά μια ταλαίπωρη και βασανισμένη ψυχή. Συγκεκριμένα έρχεται αντιμέτωπος με το δράμα μιας συγκύπτουσας γυναίκας, η οποία παρά την δεκαοχτάχρονη ασθένειά της, ανελλιπώς εκτελούσε τα καθήκοντά της στον τόπο λατρείας του Θεού. Εκεί την βρίσκει ο Ιησούς και με έναν μόνο λόγο Του την λυτρώνει απ' την πολυετή αρρώστια της. Μπορεί να μην τού ζήτησε την ίασή της, Εκείνος την σπλαχνίστηκε και αμέσως την θεράπευσε. Κι ενώ όλοι συγκλονίστηκαν απ' το θαύμα του Κυρίου μας, υπήρξε κι ο αρχισυνάγωγος που αντέδρασε. Με το πρόσχημα της αργίας του Σαββάτου, κατηγορεί τον Χριστό ότι καταπατά την αργία, θεραπεύοντας τέτοια ιερή ημέρα. Με αυτό τον τρόπο αποκαλύπτει εμμέσως την ψυχική κακία του για τον Διδάσκαλο Κύριο.

Με μια πιο προσεκτική ματιά του ευαγγελικού κειμένου θα διαπιστωθεί πως ο ιερός ευαγγελιστής Λουκάς χρησιμοποιεί το ρήμα "αγανακτών". Ο αρχισυνάγωγος αγανακτεί για την θαυματουργική ενέργεια του Χριστού. Ο ιερός Θεοφύλακτος σχολιάζοντας την συμπεριφορά του, θα γράψει ότι: "αυτός που δέσμευσε τη γυναίκα στην ασθένειά της, δηλ. ο Σατανάς, δεσμεύει τώρα και τον αρχισυνάγωγο με το φθόνο, προσπαθώντας δια στόματος να ακυρώσει το θαύμα". Πρόκειται για μια συμπεριφορά μίσους έναντι του Σωτήρος Χριστού.

Ο Κύριος όμως δεν αργεί να του απαντήσει χαρακτηρίζοντάς τον υποκριτή. Διότι μπορεί να χρησιμοποιεί τη σκιά του νόμου, αλλά κατ' ουσίαν με τον υποκριτικό του λόγο επιθυμεί να πλήξει τον Ιησού. Εύλογα θα τον ρωτήσει ο Θεάνθρωπος: "Το Σάββατο καθένας σας δεν λύνει το βόδι του ή το γαϊδούρι του από τη φάτνη και το πηγαίνει να ποτιστεί; Αντίστοιχα κι αυτή η απόγονος του Αβραάμ δεν πρέπει να λυθεί απ' την μακροχρόνια αρρώστια της;" (Λουκ. ιγ' 15-16). Ο Κύριος στηλιτεύει την υποκρισία του αρχισυναγώγου, όταν θέλει να φαίνεται τηρητής της αργίας του Σαββάτου και από την άλλη κατακρίνει την ευεργετική πράξη που γίνεται στον συνάνθρωπό του. Δυστυχώς πίσω από το νόμο του Θεού κρύβει το φθόνο του. Γι' αυτό ο ερμηνευτής Ζιγαβηνός θα σημειώσει: "Ο Χριστός τον ονομάζει υποκριτή διότι τιμά μεν το Σάββατο, με τον φθόνο του όμως εκδικείται και κωλύει τη θεραπεία την ημέρα αυτή."  

Αναντίρρητα φανερώνεται η αντιπάθεια του αρχισυναγώγου για τον Ιησού που θεραπεύει την δοκιμαζόμενη συγκύπτουσα. Και ο φθόνος ξεκινάει από τον μισόκαλο διάβολο, ο οποίος πρώτος μισεί τα έργα του Θεού και χρησιμοποιεί ως όργανά του τους ανθρώπους. Ο άγιος Νεκτάριος επίσκοπος Πενταπόλεως ο θαυματουργός, θα τονίσει: "Ο φθονερός άνθρωπος είναι δούλος φοβερού τυράννου. Ο φθόνος προξενεί μεγάλο κακό στη ψυχή του. Τυφλώνει τα μάτια της και την περιτυλίγει σε μεγάλο σκοτάδι. Σκληραίνει την ανθρώπινη καρδιά και την οδηγεί στην πώρωση." Είναι η ρίζα όλων των κακών, η πηγή κάθε ανθρώπινης συμφοράς και το φυτώριο ανοσιουργημάτων. Πολύ εύστοχα ο Μέγας Βασίλειος παρομοιάζει το πάθος του φθόνου σαν την σκουριά. "Όπως η σκουριά φθείρει και κατατρώει το σίδερο, αντίστοιχα και η ζηλοφθονία κατατρώγει την ψυχή του ανθρώπου". Άρα ως πάθος όχι μόνο σκορπίζει τον όλεθρο στις ανθρώπινες σχέσεις, αλλά διαφθείρει και συνειδήσεις.

Πράγματι ο φθόνος και σήμερα καλλιεργείται μεταξύ των ανθρώπων. Πόσοι δεν είναι αυτοί που μισούν τον διπλανό τους; Πόσοι δεν είναι αυτοί που φθονούν τους άλλους για τις επιτυχίες τους και φθάνουν στο σημείο να εύχονται τη δυστυχία τους; Πόσοι δεν είναι αυτοί που ζηλοφθονούν τους συνανθρώπους τους για τις οικογενειακές και γενικά τις οποιεσδήποτε χαρές τους; Πόσοι δεν είναι αυτοί που απεχθάνονται τους άλλους ακόμη και για την υγεία τους; Ορισμένοι φθάνουν μέχρι και να παρερμηνεύουν το λόγο του Θεού, προκειμένου να ξεδιψάσουν προσωπικές τους εμπάθειες. Άλλοι μην έχοντας καθαρή καρδιά και έχοντας μέσα τους εμφιλοχωρήσει το μίσος, οδηγούνται ακόμη και στο έγκλημα. Προσπαθούν να ικανοποιήσουν τον εγωισμό τους, ποδοπατώντας τη ζωή των συνανθρώπων τους. Άρα ο φθόνος δύναται να οδηγήσει τον άνθρωπο σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.

Ο χριστιανός μπροστά σ' αυτό το καταστροφικό πάθος οφείλει να αντιταχθεί με τον διαρκή πνευματικό του αγώνα. Έχει χρέος να το καταπολεμήσει, καλλιεργώντας την ταπείνωση και την επιείκεια για τους άλλους. Έχοντας δε αποκτήσει αυτές τις δυο αρετές γίνεται γνήσιος μιμητής του Σταυρωθέντος Χριστού, ο οποίος έδειξε αγάπη ακόμη και προς τους σταυρωτές Του. Όμως το κλειδί για να ξεκλειδώσει κανείς  την ταπεινοφροσύνη και την συγκατάβαση προς τους συνανθρώπους του, είναι η αυτογνωσία του. Να παραδεχθεί το πάθος του και δη κατά την ώρα της Ιεράς Εξομολογήσεως να το ομολογήσει ενώπιον του πνευματικού του πατρός, παίρνοντας την απόφαση της οριστικής απαλλαγής του απ' αυτό. Τότε όχι μόνο γίνεται πλέον μέτοχος της αγάπης του Θεού, αλλά και του Παραδείσου! Έλεγε ο άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης: "Μόλις μπούμε στην πνευματική ζωή, μόλις μπούμε στον Χριστό, αλλάζουν όλα. Και αιμοβόρος και κακός και μνησίκακος να είναι κάποιος.... Παύουν όλα! Παύει η αμαρτία και ζει ο Χριστός". Αμήν!                

Σάββατο 20 Νοεμβρίου 2021

Θεοτόκος Μαρία: "η αληθινή πνευματική ευδαιμονία"

Μια διαφορετική προσέγγιση της εορτής των Εισοδίων της Θεοτόκου

 

γράφει ὁ πατήρ Ἰωάννης Γκιάφης,

θεολόγος – πολιτικός ἐπιστήμων

 

Ερωτώμενος κάποτε ο αρχαίος φιλόσοφος Στράβων περί του ποιός είναι ο σκοπός της ζωής, εκείνος απάντησε μονολεκτικά: "λύπως βίου". "Να ζεις χωρίς λύπη." Άραγε πόσο ευσταθεί αυτή η ρήση του; Οι άνθρωποι επιθυμούν μια ζωή γεμάτη χαρές και όχι γεμάτη συμφορές. Ήδη από την αρχαιότητα οι Έλληνες πάσχιζαν με κάθε τρόπο για την "ευδαιμονία" τους, την εκπλήρωση των επιθυμιών τους και την ευόδωση των σκοπών τους. Και μάλιστα οι αρχαίοι συγγραφείς Σοφοκλής και Θαλής ο Μιλήσιος, μαρτυρούν πως οι πρόγονοί μας έθεταν ως στόχο αφενός την υλική ευημερία τους, αφετέρου την ηθική τελείωσή τους. Αντιθέτως στο σημερινό γίγνεσθαι ο όρος "ευδαιμονία" σχετίζεται με τον πλούτο, τη δόξα και το χρήμα. Ως ευτυχισμένος θεωρείται ο κάτοχος πολλών αγαθών και ο επικρατέστερος έναντι των άλλων. Διαφορετικά λοιπόν αντιμετωπίζεται η "ευδαιμονία" στο παρόν και αλλιώς αντιμετωπίζονταν στο παρελθόν.

Ίσως όμως προβληματισθούμε: Τι σχέση υφίσταται μεταξύ της "ευδαιμονίας" και της σημερινής μεγίστης θεομητορικής εορτής; Το χαροποιό γεγονός και μόνο της εισόδου της Θεομήτορος στα Άγια των Αγίων, είναι κατεξοχήν γεγονός πνευματικής ευδαιμονίας. Η Παρθένος Μαριάμ τριών χρονών οδηγείται στο Ναό του Σολομώντος από τους δικαίους γονείς της, τον Ιωακείμ και την Άννα. Εκεί την υποδέχεται ο ιερέας Ζαχαρίας. Την ασπάζεται, την ευλογεί και της απευθύνει τα προφητικά λόγια ότι: "Ο Κύριος θα δοξάσει το όνομά της σε όλες τις γενεές και απ' αυτήν θα προέλθει η λύτρωση του Ισραήλ." Στη συνέχεια ο ιερέας Ζαχαρίας την τοποθετεί στο ιερότερο μέρος του Ναού, στον τρίτο αναβαθμό του θυσιαστηρίου. Τέτοια τιμή δια την Θεοτόκο! Εισέρχεται στο "ενδότατο" μέρος του οίκου του Θεού, όπου μόνο ο αρχιερέας έμπαινε μια φορά τον χρόνο. Στο σημείο δε αυτό φυλάσσονταν η κιβωτός της διαθήκης. Παραμένει εκεί η Θεοτόκος 9 ολόκληρα χρόνια, δηλ. μέχρι τον Θείο Ευαγγελισμό.

Ο άγιος Γερμανός Κων/πολεως εξυμνώντας τα "Ιερά Εισόδια", θα κάνει τις εξής αξιοπρόσεκτες παρατηρήσεις: " Ο Ναός έλαμπε από θείο φωτισμό κατά την ώρα της εισόδου της Κυρίας Θεοτόκου. Ο Ζαχαρίας, αλλά και το θεόλεκτο ζεύγος, ο Ιωακείμ και η Άννα, σκιρτούσαν από χαρά, διότι η μονάκριβη Μαριάμ αφοσιώνεται ολοκληρωτικά στον Θεό. Οι Προφήτες τέρπονταν, γιατί οι προφητείες τους για το πρόσωπο της Μαρίας επαληθεύτηκαν. Οι προπάτορες Αδάμ και Εύα, ευφραίνονταν επειδή δια των Εισοδίων απέφευγαν πλέον την τελική τους καταδίκη και αποκτούσαν την προοπτική της σωτηρίας" (PG 98,300B). Επομένως σε όλο αυτό το θεομητορικό γεγονός επικρατεί έντονα το στοιχείο της πνευματικής χαράς.

Και αλήθεια πως να μην χαίρονται άπαντες με την είσοδο της Παρθένου το Ιερό Θυσιαστήριο; Εισέρχεται ένας οποιοδήποτε άνθρωπος ή η Μητέρα του Υιού του Θεού; Μετά την εορτή της γέννησης της Θεοτόκου (8 Σεπτεμβρίου), τα Ιερά Εισόδια είναι η δεύτερη θεομητορική εορτή μέσα στο εκκλησιαστικό έτος, η οποία μας εξαγγέλλει το ξεκίνημα της εφαρμογής του σχεδίου της Θείας Οικονομίας. Ο Τριαδικός Θεός επιλέγει την άσημη κόρη της Ναζαρέτ για την καθαρότητά της, να καταστεί "δοχείο" του Θεού Λόγου. Γι' αυτό και διαμέσου των γονέων της, την οδηγεί στο ναό για την κατάλληλη προετοιμασία της. Απ' αυτή θα αρχίσει η σωτηρία του ανθρωπίνου γένους, εφόσον θα γεννήσει το Λυτρωτή του κόσμου. Πολύ δόκιμα ο ιερός υμνογράφος θα διασαλπίσει στο απολυτίκιο της εορτής: "Χαρε τς οκονομίας το Κτίστου κπλήρωσις".

Η Παναγία συμβάλλοντας στην έκβαση της Θείας Οικονομίας, γίνεται το μέσο της έλευσης της πνευματικής χαράς στον κόσμο, μιας και το σκοτάδι της αμαρτίας την είχε προηγουμένως εξαφανίσει. Διαβάζουμε χαρακτηριστικά στους Χαιρετισμούς προς τιμήν της Θεοτόκου: "Χαρε, δι' ς χαρά κλάμψει, χαρε δι' ς ἀρά κλείψει". Πράγματι εξαιτίας της Παρθένου Μαρίας λάμπει η χαρά, ενώ εξαφανίζεται η κατάρα της αμαρτίας. Τοιουτοτρόπως διαφαίνεται πως η Υψηλοτέρα των Ουρανών είναι η προσωποποίηση της πνευματικής ευδαιμονίας.

Αναζητώντας να γνωρίσουμε την "χαρά" μέσα από την οπτική γωνία των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας, θα διαπιστώσουμε ότι είναι η απόλαυση των πνευματικά ευχάριστων και η λησμοσύνη των δυσάρεστων. Σύμφωνα με τον Ιερό Χρυσόστομο: "Η πραγματική ευφροσύνη δεν υπάρχει στα εξωτερικά πράγματα, ούτε στους δούλους, ούτε στο χρυσάφι, ούτε στο ασήμι, ούτε στα χωράφια, ούτε στα αξιώματα, ούτε στα φορέματα, ούτε στο μέγεθος της κατοικίας. Διότι αυτή η ευφροσύνη είναι μόνο των ματιών και όχι της καρδιάς. Η αληθινή χαρά βρίσκεται στα άυλα και αθάνατα." (Εις Ψαλμ. Δ', 9, ΕΠΕ 5, 176). Ο λόγος αυτός του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου βρίσκει εφαρμογή στο πρόσωπο της Θεοτόκου. Η μόνη της χαρά ήταν η παραμονή της στα Άγια των Αγίων. Η μόνη της ευφροσύνη υπήρξε η πνευματική τροφή την οποία ελάμβανε από Άγγελο Κυρίου ενώ βρίσκονταν εντός του "ενδότερου του καταπετάσματος". Η μόνη της αγαλλίαση φανερώνεται από την λαμπρή στολή των αρετών που φόρεσε ως Μητέρα του Υψίστου. Ποτέ δεν λυπήθηκε, παρότι απομακρύνθηκε απ' τους γονείς της. Ποτέ δεν στεναχωρήθηκε, επειδή ζούσε εντελώς μόνη της. Ποτέ δεν κάμφθηκε, γιατί στερήθηκε την "κοσμική χαρά".

Απεναντίας όλοι μας σήμερα ψάχνουμε την πρόσκαιρη χαρά, την υλική ευδαιμονία. Θεωρούμε ευτυχία την κατάκτηση όλο και περισσότερων αγαθών, αδιαφορώντας για την κατοχύρωση των "αιωνίων". Αναζητούμε την χαρά στις διάφορες καθημερινές ειδήσεις και στις ανθρώπινες μικρότητες και όχι στον αψεγάδιαστο ευαγγελικό λόγο. Επιθυμούμε την χαρά μέσα από την καλοπέραση και όχι σαν αποτέλεσμα της πνευματικής άσκησης και της καταπολέμησης των παθών μας. Θέλουμε την χαρά των διαφόρων κοσμικών χώρων και όχι της Εκκλησίας μας. Ζώντας σε καιρούς χαλεπούς, βλέπουμε διάφορες αλλότριες δυνάμεις να πολεμούν λυσσαλέα την πνευματική χαρά, απότοκο της εκκλησιαστικής σύναξης. Και αυτό γιατί πρόκειται για μια "λυτρωτική" ευφροσύνη η οποία ανοίγει τον δρόμο για τον Ουρανό. Δικαίως λοιπόν έλεγε ο άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης: "Το μεγάλο μυστικό για ν' απαλλαγείς από κάθε ψυχοφθόρα και δαιμονική κατάσταση είναι να δοθείς στην αγάπη του Θεού. Μόνο μέσα στην Εκκλησία υπάρχει η θεραπεία. Εκεί η λύπη μεταβάλλεται σε χαρά!" Είθε πάντοτε να αναζητούμε την αληθινή ευδαιμονία, την παντοτινή χαρά! Γένοιτο!       

Τρίτη 9 Νοεμβρίου 2021

πατήρ Ιωάννης Γκιάφης

 

Στον πολιούχο της πόλεως Αγρινίου, στον Ιερό Ναό Αγίου Χριστοφόρου, τελέσθηκε το Σάββατο 6 Νοεμβρίου 2021 αρχιερατικό συλλείτουργο ιερουργούντος του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμά και συνιερουργούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ. Θεοφίλου.

Κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης κ Κοσμάς χειροτόνησε στο βαθμό του Πρεσβυτέρου τον Διάκονο του Ναού π. Ιωάννη Γκιάφη. Στη Θεία Λειτουργία συμμετείχαν ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος αρχιμ. Ιάκωβος Κανάκης, καθώς και κληρικοί και μοναχοί της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και άλλων Ι. Μητροπόλεων.

Κατά την χειροτονητήρια προσφώνησή του ο π. Ιωάννης αναφέρθηκε στο Μυστήριο της Ιερωσύνης λέγοντας, μεταξύ άλλων, τα εξής:

«Αναντίρρητα η Ιερωσύνη είναι έργο της αγάπης του Θεού για το "θεούμενον ζώον", τον άνθρωπο. Δίνει τη λυτρωτική ευκαιρία στο πλάσμα Του να ευλογηθεί, να αγιασθεί και κυρίως να καθοδηγηθεί στην ανέσπερη Βασιλεία των Ουρανών. Η Ιερωσύνη διακονεί την Εκκλησία στο κοσμοσωτήριο έργο της. Η αναγέννηση των μελών του σώματός Της και η προκοπή τους στην "ἐν Χριστῷ" ζωή, επιτυγχάνεται δια της ιερατικής Χάριτος. Δια των ιερέων ο Χριστός "ἔσται μεθ' ἡμῶν" και δια των διαδόχων Του ανά τους αιώνες».

Επίσης αναφέρθηκε στην διακονία του πλησίον του Μητροπολίτου κ.Κοσμά και τον ευχαρίστησε για την αγάπη του και την εμπιστοσύνη του. Θερμές ευχαριστίες απηύθυνε στον Μητροπολίτη Λευκάδος, τους κληρικούς και λαϊκούς που συμμετείχαν στη Θεία Ευχαριστία και στο μυστήριο της Ιερωσύνης, αλλά και στην σύζυγό του και την οικογένειά του, σε όλους όσους του συμπαραστάθηκαν στην καλλιέργεια της ιερατικής του κλίσεως και ζωής.

Ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης κ. Κοσμάς, κατά την ομιλία του, χρησιμοποίησε δύο στίχους από τον 23ο Ψαλμό για να τονίσει στον νέο πρεσβύτερο την καθαρότητα με την οποία οφείλει να ζει ως ιερεύς:

«Να σου υπενθυμίσω παιδί μου τους στίχους του 23ου Ψαλμού: “Τίς ἀναβήσεται εἰς τὸ ὅρος τοῦ Κυρίου καὶ τίς στήσεται ἐν τόπῳ ἁγίῳ αὐτοῦ; ἀθῷος χερσὶ καὶ καθαρὸς τῇ καρδίᾳ”. Μέσα στον σημερινό προκλητικό κόσμο οφείλεις εσύ να μένεις καθαρότατος. Να προσέχεις πολύ τον εαυτό σου. Να προσέχεις τον λογισμό σου, τις αισθήσεις σου, το νου σου, τα πάντα. Διότι, όπως λέει και ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, πρέπει να είσαι καθαρός σαν τους αγγέλους για να γίνεις ιερεύς και να πλησιάζεις το φρικτό Θυσιαστήριο».

Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στην συναίσθηση και την ευθύνη που θα πρέπει να γεμίζουν την καρδιά του νέου κληρικού, λέγοντας: «Πάντα με συναίσθηση να πλησιάζεις το ιερό Θυσιαστήριο. Δεν είναι δικό μας. Δεν μας ανήκει και δεν θέλει ο Θεός υπαλλήλους γύρω από την Αγία Τράπεζα. Δεν θέλει κερματοδέκτες. Δεν θέλει κληρικούς που απλώς ψιθυρίζουν τα ιερά λόγια όταν λειτουργούν. Ο Θεός μας θέλει κληρικούς ταπεινούς, καθαρούς, με συναίσθηση της αμαρτωλότητός τους και με συναίσθηση ότι υπηρετούν τα άγια των αγίων. Ποτέ μην πλησιάσεις πρόχειρα και επιπόλαια την Αγία Τράπεζα. Αυτά είναι απαράδεκτα στα μάτια των ανθρώπων, αλλά περισσότερο απαράδεκτα ενώπιον του Θεού».

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Σεβασμιώτατος, παρότρυνε τον π. Ιωάννη να μελετά το Ευαγγέλιο και τα ιερά κείμενα, αλλά να αγαπά και τον Θεό και τους ανθρώπους όπου θα κληθεί να διακονήσει πλέον ως ποιμένας:  

«Μελέτησε το Ευαγγέλιο. Ζήσε το Ευαγγέλιο, για να μπορέσεις να το κηρύξεις και να το μεταδώσεις… Αγάπησε τον Θεό και αγάπησε και κάθε ψυχή, κάθε άνθρωπο. Μην κάνεις επιλογές. Αυτός είναι φίλος και εκείνος εχθρός.. Αυτός είναι πλούσιος και εκείνος φτωχός.. Αυτός είναι μεγάλος εκείνος μικρός.. Όχι. Να αγαπάς όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους και να αγαπάς και τους συμπρεσβυτέρους σου,  γιατί έτσι θα βλέπει ο κόσμος μέσα από εσένα το Χριστό.  Εύχομαι να ανάψεις τη λαμπάδα της Ιερωσύνης σήμερα, και να την κρατήσεις αναμμένη έως το τέλος,  κι όσο περνάνε τα χρόνια να αυξάνεται η λάμψη της ώστε να φωτίζεις με το Φως του Χριστού τον κόσμο».

Κατά την απόλυση της Θείας Λειτουργίας ευχήθηκε στον νέο πρεσβύτερο και ο Μητροπολίτης Λευκάδος, ο οποίος μίλησε με λόγους αγάπης για την γνωριμία τους και την επικοινωνία που διατηρεί με αυτόν και την οικογένειά του, αφού έχουν καταγωγή από το νησάκι Κάλαμος της Λευκάδος.

Να σημειώσουμε ότι ο νέος κληρικός είναι εγκρατής της εκκλησιαστικής μουσικής (πτυχιούχος και διπλωματούχος από την σχολή της Ιεράς Μητροπόλεως στο Αγρίνιο), επί 15 περίπου χρόνια διακόνησε το αναλόγιο τους ιερούς ναούς Αγίου Αντωνίου & Αγίου Γεωργίου Αγρινίου. Ακόμα, προσέφερε και στον σύλλογό μας επανειλημμένως και μάλιστα από την υπεύθυνη θέση του προέδρου του Δ.Σ. τη διετία 2012 – 2014. 

Συμμετέχοντας στη χαρά της χειροτονίας, πολλοί ιεροψάλτες προσήλθαμε στα δύο αναλόγια του ιερού ναού. Διακρίναμε τους: Παναγιώτη Βίγλα, Δημήτριο Δάτσικα, Ιωάννη Αχιλλιά, Πέτρο Παρρά, Βασίλη Κατή, Νίκο Τριάντη, Ανδρέα Μπακογιάννη, Ιωάννη Ρούμελη, Δημήτριο Ρούμελη, Νικόλαο Παππά, Παλούμπα Χρήστο, Δημήτριο Παππά, Κωνσταντίνο Καραχάλιο, Γιώργο Λιούλιο, Γιώργο Γαρουφαλή. Φυσικά, κι άλλοι συνάδελφοι ήταν στο εκκλησίασμα. Ευχόμαστε εγκαρδίως στον πατέρα Ιωάννη Γκιάφη να αναδειχθεί ικανός λευίτης με αγιοσύνη και φόβο Θεού. Η ιεροψαλτική μας ομάδα πολύ θα τον εκτιμά πάντοτε!






 

Τετάρτη 3 Νοεμβρίου 2021

Δευτέρα 1 Νοεμβρίου 2021

οι φθορές και η χρήση τους στη νέα μέθοδο γραφής

 Το Σάββατο 30 Οκτωβρίου στην αίθουσα του Ι.Ν Αγίας Τριάδος Αγρινίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη κατά σειρά συνάντηση του "Φροντιστηρίου Ψαλτικής Τέχνης" για τη σεζόν 2021 - 2022 που έχει καθιερώσει ο Σύλλογος Ιεροψαλτών Νομού Αιτωλοακαρνανίας "Άνθιμος ο Αρχιδιάκονος"  με έδρα την πόλη  του Αγρινίου με στόχο την κατάρτιση όσων υπηρετούν την Πατρώα μας Εκκλησιαστική Βυζαντινή Μουσική.

Ομιλητής ήταν ο λίαν αξιόλογος Μουσικοδιδάσκαλος και Πρωτοψάλτης του Ι.Ν Αγίου Γεωργίου Καμαρούλας Αγρινίου κ. Κωνσταντίνος Λανάρας.
Το θέμα που ανέπτυξε ήταν: Οι φθορές και η χρήση τους στη νέα μέθοδο γραφής. Στο πρώτο μέρος μας επισήμανε κατά πόσο ευαγγελιζόμαστε ότι διαβάζουμε τις φθορές, πόσο τις αγνοούμε, πόσο τελικά τις παίρνουμε υπόψιν μας. Ιδιαίτερα τόνισε την αξία της προφορικής παράδοσης που μάς οδηγεί στη σωστή ερμηνεία του μέλους, άρα και των φθορών. Επίσης αναφέρθηκε στο τι είναι φθορές, ποιες οι ενέργειες τους, τι δηλώνουν, αντλώντας στοιχεία από διάφορα παλαιά θεωρητικά συγγράμματα όπως ενδεικτικά του Χουρμουζίου Χαρτοφύλακος, Χρυσάνθου Επισκόπου Μαδύτων, Μανουήλ Χρυσάφη και άλλων. Ενδεικτικά απ' την Εισαγωγή του Χρυσάνθου αναφέρθηκε ότι η φθορά αναδεικνύει την κλίμακα του γένους ή του συστήματος. Πολλές φορές η φθορά θέλει δέση, ενεργεί δηλαδή πριν το σημείο όπου τίθεται ή μετά το σημείο ή και στο σημείο αυτό. Όταν το σημείο της φθοράς τεθεί όχι στο φυσικό του τόπο αλλά σε άλλον τόνο τότε τα φυσικά διαστήματα μπορούν να μεταβληθούν και να αλλοιώσουν τον ήχο.
Στο δεύτερο σκέλος της ομιλίας μάς παρουσίασε μουσικά μέλη με παραδείγματα που εντοπίσαμε τα παρακάτω φαινόμενα: απουσία φθορών από το μουσικό κείμενο αλλά στην πράξη αλλάζαμε το μέλος, φθορές που δήλωναν μόνο πορεία ήχου και όχι αλλαγή ήχου αλλά και διαφορετική σήμανση σε μουσικά μέλη διαφορετικών εξηγητών. 
Κλείνοντας την ομιλία του, μάς προέτρεψε να διευρύνουμε την μουσική μας αντίληψη και να αποφύγουμε τις εκδοχές του απόλυτου. 
Τον ευχαριστούμε θερμά για όσα μάς πρόσφερε .
 
Νίκος Παππάς, ιεροψάλτης Αγ. Γεωργίου Ματαράγκας

Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2021

έναρξη φροντιστηρίου 2021 - 2022

ἀγαπητοί, ὅπως εἴχαμε ἀνακοινώσει τίς προάλλες, τό διοικητικό συμβούλιο τοῦ συλλόγου ἱεροψαλτῶν μέ ἕδρα τό Ἀγρίνιο ἀποφάσισε γιά τόν καταρτισμό ὅλων μας νά ἔχουμε μηνιαῖες συναντήσεις στά πλαίσια τοῦ φροντιστηρίου ψαλτικῆς τέχνης. 

Ἔτσι λοιπόν τό προσεχές Σάββατο 30 Ὀκτωβρίου καί ὥρα 18:30 στό πνευματικό κέντρο τοῦ ἱεροῦ ναοῦ Ἁγίας Τριάδος Ἀγρινίου θά ἀκούσουμε τόν ἐκλεκτό συνάδελφο πρωτοψάλτη καί δάσκαλο Κωνσταντῖνο Νικ. Λανάρα

Θά ἀναπτύξει τό ἐνδιαφέρον θέμα «οἱ φθορές καί ἡ χρήση τους στή νέα μέθοδο γραφῆς».

Σᾶς περιμένουμε! Ἀς ἐνημερώσουμε κι ἄλλους γνωστούς.

Παρασκευή 15 Οκτωβρίου 2021

σεμινάρια εκκλησιαστικού τυπικού

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΤΥΠΙΚΟΥ

«ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΙΟΛΑΚΗΣ»

 

 

Τέταρτος κύκλος δραστηριοτήτων

 

᾿Αθῆναι, Νοέμβριος 2021 - ᾿Ιούνιος 2022

 

 

Τὰ Σεμινάρια ᾿Εκκλησιαστικοῦ Τυπικοῦ «Γεώργιος Βιολάκης» συνε­χίζουν τὴν λειτουργία τους προγραμματίζοντας τὸν 4ο κύκλο δραστηριοτήτων γιὰ τὸ χρονικὸ διάστημα Νοεμβρίου 2021 - ᾿Ιουνίου 2022.  Καὶ ἐφέτος τὰ σεμινάρια πραγματοποιοῦνται μὲ φορέα τὶς ᾿Εκδόσεις Νεκτάριος Δ. Παναγό­πουλος (διεύθυνσι Χαβρίου 3 καὶ Κολοκοτρώνη, Τ.Κ. 10562, Σύνταγμα ᾿Αθηνῶν, τηλ. 210-322.4819). 

Τὸν Μάρτιο τοῦ 2020 λόγῳ τῶν γνωστῶν ὑγειονομικῶν περιορισμῶν καὶ ἀπαγορεύσεων τὰ σεμινάρια διέκοψαν αἰφνιδίως τὸν 3ο κύκλο λειτουργίας των, ὁ ὁποῖος ἔμεινε ἡμιτελής.  Μὲ βάσι τὰ νεώτερα δεδομένα καὶ τὴν ἐμπειρία ποὺ ἀποκτήθηκε ἐν τῷ μεταξύ, κρίθηκε ἀναγκαία πλέον ἡ ἐξ ἀποστάσεως (τηλόθεν) ἐπαναλειτουργία τῶν σεμιναρίων ἀπὸ ἐφέτος μὲ τὴν ἀξιοποίησι τῶν νέων τεχνολογικῶν μέσων τοῦ διαδικτύου.  Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο καθίσταται πλέον δυνατὴ ἡ συμμετοχὴ ἀνθρώπων καὶ ἐκτὸς ᾿Αττικῆς, ὅπως ζητοῦσαν ἐδῶ καὶ καιρὸ ἀρκετοὶ ἐνδιαφερόμενοι.

 

᾿Εντὸς αὐτῶν τῶν πλαισίων σχεδιάζονται γιὰ τὸ χρονικὸ διάστημα Νοεμ­βρίου 2021 - ᾿Ιουνίου 2022 οἱ ἑξῆς δραστηριότητες.

᾿Ετήσιος κύκλος 8 διαλέξεων ἐπὶ θεμάτων τυπικοῦ καὶ συναφῶν λει­τουργικῶν θεμάτων.  ᾿Αρχῆς γενομένης ἀπὸ τὸν Νοέμβριο τοῦ 2021, θὰ πραγ­ματοποιῆται εἰδικὴ διάλεξις ἅπαξ τοῦ μηνός, καὶ θὰ ἀκολουθῇ σχετικὴ συζή­τησις μὲ τὴν συμμετοχὴ τοῦ κοινοῦ.  Προσεχῶς θὰ ἀνακοινωθοῦν περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν φετινὸ κύκλο διαλέξεων.

῾Εβδομαδιαῖα μαθήματα τυπικοῦ, θεωρητικοῦ καὶ πρακτικοῦ χαρα-κτῆρος, κατὰ τὸ Τυπικὸν τῆς Μεγάλης ᾿Εκκλησίας (ἔτους 1888 ὑπὸ Γ. Βιολάκη).  Θὰ πραγματοποιηθοῦν μαθήματα τοῦ Α΄ καὶ τοῦ Γ΄ ἔτους σὲ ὀλι­γομελῆ τμήματα ἐγγεγραμμένων μαθητῶν.

᾿Εργαστήριον Τυπικοῦ· μηνιαῖες συναντήσεις μὲ χρῆσι τῶν ἐπισήμων λειτουργικῶν βιβλίων τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας, καὶ πρακτικὴ ἐφαρμογὴ ἐπὶ πάσης τυπικῆς διατάξεως· ἀτομικὲς καὶ ὁμαδικὲς ἐργασίες, συγκρίσεις τυ­πικολογικῶν κειμένων.  Τὸ ἐργαστήριον τυπικοῦ ἐντάσσεται ὀργανικὰ στὰ ἑβδομαδιαῖα μαθήματα τυπικοῦ.

Θέματα μοναστηριακοῦ τυπικοῦ· γραπτὲς ὁδηγίες καὶ σημειώσεις ἀνὰ μῆνα καὶ διευκρινιστικὲς συναντήσεις θεωρητικοῦ καὶ πρακτικοῦ χαρακτῆρος, μὲ βάσι τὸ Τυπικὸν τῆς Λαύρας τοῦ ῾Αγίου Σάββα, καὶ ἐφαρμογὲς στὸ νέο ἡμερολόγιο.  Βοηθητικὸ ἐγχειρίδιο· «Μοναστικὴ ῾Υποτύπωσις 2022» (ἔντυπος ἔκδοσις).

᾿Ενοριακὴ τάξις βάσει τοῦ ἰουλιανοῦ ἑορτολογίου· γραπτὲς ὁδηγίες καὶ σημειώσεις ἀνὰ μῆνα κατὰ τὸ Τυπικὸν τῆς Μεγάλης ᾿Εκκλησίας (ἔτους 1888 ὑπὸ Γ. Βιολάκη), καὶ διευκρινιστικὲς συναντήσεις θεωρητικοῦ καὶ πρα­κτικοῦ χαρακτῆρος.  Βοηθητικὸ ἐγχειρίδιο· «᾿Εγκόλπιον ᾿Εκκλησιαστικῆς Τά­ξεως 2022» (ἔντυπος ἔκδοσις).

Μοναστηριακοὶ λειτουργικοὶ τύποι βάσει τοῦ ἰουλιανοῦ ἑορτολογίου· γραπτὲς ὁδηγίες καὶ σημειώσεις ἀνὰ μῆνα κατὰ τὸ Τυπικὸν τῆς Λαύρας τοῦ ῾Αγίου Σάββα καὶ ἀρχαῖες μοναστικὲς διατάξεις.  Βοηθητικὸ ἐγχειρίδιο· «Σύναξις Μοναστηριακῶν Τύπων τῆς ἐνιαυσίου ἀκολουθίας 2022» (ἔντυπος ἔκδοσις).

Οἱ «Φίλοι τοῦ Τυπικοῦ», μία φιλικὴ παρέα ἀνθρώπων ποὺ ἐνδιαφέρον­ται γιὰ τὸ λειτουργικὸ τυπικὸ καὶ ἐπιδιώκουν τὴν ὀρθὴ γνῶσι καὶ τὴν εὐρύτερη διάδοσί του.

 

Τὰ σεμινάρια ἀπευθύνονται σὲ ὅσους διακονοῦν στὸ ἱερὸ ἀναλόγιο καὶ στὸ ἅγιο βῆμα, στοὺς μαθητὲς τῆς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς, ἀλλὰ καὶ σὲ κάθε φι­λακόλουθο πιστό.

Σὲ κάθε διάλεξι καὶ μάθημα παρουσιάζονται βασικὲς ἀρχὲς τοῦ ἐκκλησια­στικοῦ τυπικοῦ (καὶ πρακτικῶν λειτουργικῶν θεμάτων), ἀρχὲς ἀντικειμενικὲς βάσει τῆς ἐπιστήμης καὶ ὄχι ἀπόψεις προσωπικὲς καὶ αὐθαίρετες.

Μὲ τὴν ὁλοκλήρωσι κάθε δραστηριότητος τῶν σεμιναρίων θὰ δοθοῦν βε­βαιώσεις συμμετοχῆς σὲ ὅσους ἐγγραφοῦν καὶ παρακολουθήσουν συστη­ματικῶς τὶς προγραμματισμένες συναντήσεις.

 

῞Ολες οἱ παραπάνω διαλέξεις, συναντήσεις, μαθήματα καὶ λοιπὲς ἐκδηλώσεις τῶν σεμιναρίων θὰ διεξαχθοῦν μὲ σύγχρονη (ταυτόχρονη) ἐξ ἀπο­στάσεως (τηλόθεν) παρακολούθησι καὶ συμμετοχὴ τῶν ἐνδιαφερομένων καὶ τῶν ἐγγεγραμμένων μελῶν σὲ τηλεσυναντήσεις (ἐντὸς καθωρισμένου ὡρολο­γίου προγράμματος), γιὰ τὶς ὁποῖες χρησιμοποιεῖται τὸ εἰδικὸ πρόγραμμα (ἠλεκτρονικὴ πλατφόρμα) Zoom (Ζούμ).

Δὲν ὑπάρχει ἡ δυνατότης γιὰ ἑτεροχρονισμένη παρακολούθησι μαγνητο­σκοπημένων συναντήσεων ἢ γιὰ συμμετοχὴ ἀπὸ τηλεφώνου ἢ γιὰ ἄλλους (πραγματικοὺς ἢ φανταστικοὺς) τρόπους συμμετοχῆς.

᾿Επίσης δὲν ὑπάρχει ἡ δυνατότης προσφορᾶς τεχνικῆς βοηθείας ἐκ μέρους τῶν σεμιναρίων πρὸς τὰ μέλη ποὺ ἀντιμετωπίζουν τυχὸν δυσκολίες στὴν σύνδεσί τους στὸ διαδίκτυο ἢ στὸ Ζοὺμ κ.λπ..  Γιὰ τὴν ἐπίλυσι τυχὸν ἀποριῶν καὶ τὴν ἀντιμετώπισι προβλημάτων θὰ πρέπει ὁ κάθε ἐνδιαφερόμενος νὰ ἀπευ­θυνθῇ στὸν τεχνικό του γιὰ τὸν η/υ καὶ τὸ διαδίκτυο.

 

Μπορεῖτε νὰ ἐνημερωθῆτε γιὰ τὸ ἱστορικὸ καὶ τὸν σκοπὸ τῶν σεμιναρίων, γιὰ τοὺς ὅρους λειτουργίας, γιὰ ὅλες τὶς δραστηριότητες καὶ τὶς νεώτερες ἀνακοινώσεις στὸ ἱστολόγιον https://seminaria-typikon.blogspot.com/

 

᾿Ηλεκτρονικὴ ἀλληλογραφία τῶν σεμιναρίων email: setgv01@gmail.com

᾿Εναλλακτικοὶ τρόποι ἐπικοινωνίας· Skype, Viber, Google Meet.

 

῾Υπεύθυνος τῶν σεμιναρίων καὶ γενικὸς συντονιστής· Διονύσιος ᾿Ανατολι­κιώτης, Βυζαντινο-μουσικολόγος, Τυπικολόγος, διδάκτωρ Φιλοσοφικῆς Σχολῆς Ε.Κ.Π.Α., διπλωματοῦχος Ω.Ρ.Μ., πτυχιοῦχος Κοινωνικῆς Θεολογίας, e-mail: symbole@mail.com

 

 

Διοργάνωσις, πληροφορίες καὶ ἐγγραφές

᾿Εκδόσεις Νεκτάριος Δ. Παναγόπουλος

Χαβρίου 3 καὶ Κολοκοτρώνη, Τ.Κ. 10562 ᾿Αθῆναι

τηλ. (+30) 210-322.4819

e-mail: hi@npanagopoulos.gr

https://npanagopoulos.gr/

 

 

 ᾿Αθῆναι, 12/10/2021