Πεντηκοστή (εόρτιο κήρυγμα)

 υπό Δ.Δ., ιατρού - ιεροκήρυκος - ιεροψάλτου

Η σημερινή ημέρα λέγεται Πεντηκοστή, διότι πέρασαν πενήντα ημέρες από το Πάσχα. Εορτάζουμε σήμερα την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος στους πρώτους πιστούς και τη φανέρωση της Εκκλησίας. Πόσο μεγάλη σημασία έχει η παρουσία του Αγίου Πνεύματος, το είπε ο Χριστός στους μαθητές Του: - Σάς συμφέρει να φύγω εγώ. Διότι, αν δεν φύγω, δεν θα έλθει το Άγιο Πνεύμα. Καλύτερα για σας να λείπω εγώ σωματικώς, παρά να λείπει η χάρις  του Αγίου Πνεύματος. Αυτή η χάρις είναι δώρο της καλοσύνης του Θεού. O Ένας της Αγίας Τριάδος, ο αληθινός Θεός, το Πνεύμα το Άγιο, το Οποίο εκπορεύεται εκ του Πατρός και το Οποίο  έστειλε ο Κύριος στους Aποστόλους Του, Aυτό ενεργεί μέσα μας και μέσα στην αγία Εκκλησία για τη σωτηρία μας. Το Άγιο Πνεύμα γέμισε τους πρώτους πιστούς με χάρη, αγάπη, σοφία, ειρήνη και ζωή. Οι μαθητές τού Χριστού, μαζί με τις μαθήτριες και την Παναγία Μητέρα Του, εκατόν είκοσι άνθρωποι συνολικώς, ήταν συγκεντρωμένοι σ’ ένα μεγάλο κτήριο. Η ώρα ήταν τρίτη τής ημέρας, δηλαδή περίπου εννέα το πρωί. Γιατί τρίτη ώρα; Για να αποκαλύπτεται και από αυτό ότι ο Θεός είναι ένας και έχει τρεις Υποστάσεις, δηλαδή Πρόσωπα. Τότε, ξαφνικά, ακούστηκε δυνατός ήχος, σαν να φυσούσε βίαιος άνεμος, και γέμισε όλο το κτήριο. Συγχρόνως φάνηκαν σαν πύρινες γλώσσες, οι οποίες κάθισαν επάνω στους πιστούς. Δεν λέει γλώσσες φωτιάς, αλλά ''σαν φωτιά'', για να μη νομίσουμε ότι είναι υλική φωτιά η Προσκυνητή Φύση τού Αγίου Πνεύματος. Τότε ακολούθησε δεύτερο θαύμα. Οι αγράμματοι αλιείς άρχισαν να διηγούνται σε διάφορες γλώσσες τα μεγαλεία, τη σοφία, την αγάπη του Θεού και τη θυσία του Χριστού για τη σωτηρία μας. Και, όταν είδαν ένα πλήθος ανθρώπων συγκεντρωμένους κοντά τους, να απορεί για τα παράδοξα που άκουγε και έβλεπε, στάθηκε απέναντί τους ο Απόστολος Πέτρος και τους μίλησε άφοβα. Και, ακούγοντας ακροατές ξένοι, αλλόγλωσσοι και ειδωλολάτρες ακόμη, γέμισαν με τη χάρη τού Αγίου Πνεύματος και άκουγαν τούς Αποστόλους να τούς μιλάνε στη γλώσσα τους. Έτσι έγιναν οι πρώτοι χριστιανοί, δημιουργήθηκε η πρώτη ενότητα των ανθρώπων και φανερώθηκε η Εκκλησία. Ενότητα αληθινή είναι η ένωση των ανθρώπων γύρω από τον Θεό, ο Οποίος είναι αγάπη και  ζωή. Ενότητα χωρίς τον Θεό, δεν γίνεται. Ενότητα υπάρχει μόνο αν είμαστε ενωμένοι με τον Θεό, ο Οποίος είναι η Αλήθεια. Διότι η αλήθεια δεν είναι μία κατάσταση, μία αφηρημένη έννοια ή ένα ιδανικό. Όχι. Αλήθεια είναι ένα Πρόσωπο. Μόνο το πρόσωπο τού Θεού. Κάθε ενότητα των ανθρώπων χωρίς τον Θεό, είναι ματαιοπονία και καταδικασμένη σε αποτυχία. Όσο σπουδαίο και μεγάλο και καλό κι αν φαίνεται ότι είναι μία ανθρώπινη προσπάθεια, αν δεν ενεργεί ο Θεός, είναι μολυσμένη με την αμαρτία και, επομένως, είναι έργο του διαβόλου, που καταλήγει πάντοτε σε κακό. Ο διάβολος δεν ενώνει, αλλά χωρίζει. Ενώνει προσωρινά μόνο για το κακό. Με την επιφοίτησή Του μας καλεί το Άγιο Πνεύμα να ενωθούμε, να γίνουμε όλοι ένα, όπως  Ένας είναι ο Θεός, στην ομολογία της ορθής πίστεως. Ότι ένας είναι ο Πατέρας, ο άναρχος και αιώνιος, και ένας είναι ο Υιός Του, που έγινε άνθρωπος για μας, και ένα το Πανάγιο Πνεύμα, το οποίο δια της Εκκλησίας δίδεται στους πιστούς, για να τους αγιάζει και να τους καθαρίζει από κάθε αμαρτία. Το Άγιο Πνεύμα δεν είναι μία δύναμη, μία ιδέα, μία ακτίνα ή ένας τρόπος φανερώσεως τού Θεού. Όχι. Το Άγιο Πνεύμα είναι ο άκτιστος, άπειρος, άχρονος, αιώνιος και παντοδύναμος Θεός, μπροστά στον Οποίο γονατίζουν και υποτάσσονται τα πάντα. Με την επιφοίτησή Του, απεκάλυψε στην Εκκλησία ότι το κάθε Πρόσωπο ή Υπόσταση τής Αγίας Τριάδος δεν είναι το ένα τρίτον της Θεότητος. Ούτε είναι ένας Θεός με κατώτερη δύναμη, που, όταν ενωθούν και τα τρία Πρόσωπα, έχουν όλη τη δύναμή Τους. Δεν τέμνεται ποτέ ο Τριαδικός Θεός, αλλά είναι αιωνίως αδιαίρετος. Το κάθε Πρόσωπο είναι ολόκληρος ο παντοδύναμος Θεός και όλα είναι, όχι τρεις θεοί, αλλά ο  Ένας και μόνο Θεός. Και δεν κατατάσσουμε τα Πρόσωπα της Θεότητος σε πρώτο, δεύτερο ή τρίτο Πρόσωπο τής Αγίας Τριάδος, διότι αυτό υποδηλώνει λανθανόντως ιεραρχία στη Θεότητα. Ιεραρχία όμως υπάρχει μόνο στην κτιστή φύση, και όχι στον Άκτιστο Θεό. Το κάθε Πρόσωπο είναι ο Ένας της Αγίας Τριάδος, με προσδιορισμό τού Υποστατικού του ιδιώματος : Ο Πατήρ είναι αγέννητος, ο Υιός είναι γεννητός εκ μόνου του Πατρός και το Άγιον Πνεύμα είναι εκπορευτόν επίσης εκ μόνου τού Πατρός. Μία είναι η φύση των τριών Προσώπων, μία η θέληση, μία η δύναμη, μία η δόξα, και γι' αυτό λατρεύουμε και προσκυνούμε τον Ένα εν Τριάδι Θεό. Σήμερα, καταργήθηκε η διαίρεση των ανθρώπων, πού προκλήθηκε από τη σύγχυση των γλωσσών, κατά το χτίσιμο του πύργου τής Βαβέλ, και άρχισε η Εκκλησία να αγιάζει την κτίση και να σώζει τούς ανθρώπους.  Και γι αυτό εμείς ψάλλουμε με ευγνωμοσύνη το γλυκύτατο τροπάριο: ''Ευλογητός εί, Χριστέ ο Θεός ημών, ο πανσόφους τους αλιείς αναδείξας, καταπέμψας αυτοίς το Πνεύμα το Άγιον και δι’ αυτών την οικουμένην σαγηνεύσας. Φιλάνθρωπε, δόξα σοι''. Δηλαδή: ''Είσαι Ευλογημένος, Χριστέ, Εσύ πού είσαι ο φιλάνθρωπος Θεός μας. Έστειλες το Άγιο Πνεύμα στους αγραμμάτους αλιείς, πού ήταν Μαθηταί Σου, και τους γέμισες με σοφία, ώστε έγιναν πάνσοφοι και κήρυξαν το λόγο Σου στη γη, με αποτέλεσμα να συλλάβουν στα πνευματικά τους δίκτυα τους ανθρώπους όλης της οικουμένης, λογικά ψάρια για τη Βασιλεία του Θεού''. Το Άγιο Πνεύμα λέγεται και ''Παράκλητος'', διότι μάς παρηγορεί και μάς ανακουφίζει στις θλίψεις μας, και, επειδή εμείς δεν γνωρίζουμε πώς να προσευχηθούμε, πρεσβεύει υπέρ ημών στον Πατέρα, με ''στεναγμούς αλαλήτους'', δηλαδή με τρόπο ακατανόητο από την ανθρώπινη λογική και ανέκφραστο με ανθρώπινη γλώσσα. Ο Χριστός υποσχέθηκε στους Αποστόλους Του: ''Όταν έλθη ο Παράκλητος, το Πνεύμα της αληθείας, οδηγήσει υμάς εις πάσαν την αλήθειαν''. Αυτή η αλήθεια είναι η Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας. Η Παράδοση δεν είναι προσκόλληση σε εξωτερικούς τύπους, αλλά η αιώνιος και αμετάβλητος ζωή τής Εκκλησίας, με την καθοδήγηση τού Αγίου Πνεύματος. Με τη χάρη Του, η Εκκλησία διδάσκει τα δόγματα, τελεί τα Μυστήρια και ερμηνεύει αλάθητα την Αγία Γραφή. Κάθε ερμηνεία της Γραφής έξω από την Παράδοση, δηλαδή έξω από την Εκκλησία, οδηγεί σε πλάνη  και αίρεση. Πηγή και της Παραδόσεως και τής Γραφής είναι το Άγιο Πνεύμα και, γι’ αυτό, δεν υπάρχει καμία απολύτως διαφωνία μεταξύ των δύο, αφού η Αγία Γραφή αποτελεί Τμήμα της Παραδόσεως. Τα πάντα στην Εκκλησία τελούνται με το φωτισμό και την καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος. Γι αυτό, αν και δεν υπάρχει στην Εκκλησία ούτε ένας άνθρωπος αναμάρτητος, η Εκκλησία είναι καθαρή και αμόλυντη, αφού την καθάρισε με το τίμιο Αίμα Του ο Χριστός και τη διατηρεί καθαρή και αμόλυντη το Άγιο Πνεύμα. Αν και κανείς δεν είναι αλάθητος, η Εκκλησία δεν πλανάται ποτέ, διότι φωτίζεται από τον Παράκλητο, και είναι στύλος και εδραίωμα της αληθείας, δηλαδή κατέχει μόνο αυτή την αλήθεια, την οποία απεκάλυψε ολόκληρη κατά την επιφοίτησή Του το Άγιο Πνεύμα, χωρίς η αλήθεια αυτή να χρειάζεται ποτέ καμία συμπλήρωση. Λέγει ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος: ''Απόκτησε την ειρήνη του Αγίου Πνεύματος στην καρδιά σου και θα ειρηνεύσουν μαζί σου ο ουρανός και η γη''. Και ο Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ μας διδάσκει: ''Ο σκοπός της πνευματικής ζωής είναι η απόκτηση τής χάριτος του Αγίου Πνεύματος, χωρίς την οποία τα πάντα είναι μηδέν''. Διψασμένοι γι αυτή τη χάρη, παρακαλούμε το Άγιο Πνεύμα: ''Έλα, Παράκλητε, να κατοικήσεις μέσα μου και να με καθαρίσεις. Έλα, η ευφρόσυνος ζωή και αιώνιος, έλα, η παντοκρατορική δεξιά, έλα, η λαμπρότης, το φως και η χαρά τής ψυχής μου, έλα, το ζωντανό νερό, να σβήσεις την ακόρεστη δίψα μου, έλα Εσύ, που πλήγωσες με αγάπη την καρδιά μου και με αξιώνεις να ποθώ μόνο Εσένα, τον Απρόσιτο παντελώς''.  Ο Παράκλητος είναι φως. Επεφοίτησε στους Αποστόλους, τους εφώτισε και χάρισε το φως Του σε όλη την Οικουμένη. ''Είδομεν το φώς το αληθινόν'', ψάλλουμε με χαρά.  Πόσοι όμως δέχθηκαν το φως; Οι άνθρωποι αγάπησαν όχι το φως, αλλά το σκότος, γι αυτό βασιλεύει ακόμη το σκότος και μέσα μας και γύρω μας, σε όλη τη γη. Ας προσευχόμαστε ασταμάτητα, να φωτίσει το Άγιο Πνεύμα τον καθένα μας, λέγοντας: ''Κύριε, φώτισόν μου το σκότος''. Και, βλέποντας ότι το σκοτάδι βασιλεύει στη γη, ας προσθέτουμε ασταμάτητα τούτη την κραυγή: ''Ελεήμον Κύριε, ευδόκησε να Σε γνωρίσουν με το Άγιό Σου Πνεύμα όλοι οι λαοί της γης''.