αναβαθμοί δευτέρου ήχου

 

Έκδοση «Συλλογής του Όρθρου» Γεωργίου Ραιδεστηνού του Β΄

 Ο Σύλλογος Ιεροψαλτών της Ιεράς Μητροπόλεως Αλεξανδρουπόλεως ανακοινώνει ότι θα προχωρήσει άμεσα στην έκδοση του τετάρτου έργου του Γεωργίου Ραιδεστηνού του Β΄, Άρχοντος Πρωτοψάλτου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας (1871-1876), με τον τίτλο «Συλλογή του Όρθρου»

Ο Σύλλογος καλεί τους ενδιαφερόμενους ιεροψάλτες, τους μαθητές βυζαντινής μουσικής, αλλά και κάθε φιλόμουσο να συνδράμει στο έργο αυτό. Το βιβλίο θα είναι σε μέγεθος 21x29 εκ., με 520 σελίδες, σκληρό εξώφυλλο και χρυσοτυπία και περιέχει μεγάλο αριθμό συνθέσεων που ψάλλονται στην ακολουθία του Όρθρου. Το σύνολο τους προέρχεται από το αρχείο του Ραιδεστηνού, το οποίο δωρήθηκε στην μητρόπολη μας πριν από μερικά έτη. Η τιμή της εκδόσεως ανέρχεται στα 30€, λόγω του μεγάλου όγκου και των αυξημένων εξόδων της εκτυπώσεως.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθύνεστε στον Πρόεδρο του Συλλόγου κ. Γεώργιο Δροσάκη στο τηλέφωνο 25510-26359 (καθημερινά 9.00’-13.00’) ή στο email: sxima2017@gmail.com.

 

εκδήλωση ΟΜΣΙΕ, 3-2-2023

 Παρακολουθήστε στιγμές από την λαμπρή εκδήλωση που πραγματοποίησε η Ομοσπονδία Συλλόγων Ιεροψαλτών Ελλάδος (Ο.Μ.Σ.Ι.Ε.), για να τιμήσει την ψαλτική τέχνη – βυζαντινή μουσική και την ιστορική ιεροψαλτική κοινότητα για την μακραίωνη και σημαντική προσφορά της στην πνευματική και πολιτιστική ζωή του τόπου, στις 3 Φεβρουαρίου 2023 στην ιστορική Αίθουσα της Παλαιάς Βουλής του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.

Χαιρετισμό απηύθυναν: ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών, ως Εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο Αρχιμ. Ειρηναίος Νάκος ως Εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου,  ο Γενικός Γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας Ιωάννης Χρυσουλάκης ως Εκπρόσωπος του Πρωθυπουργού, ο Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτης Κουρουμπλής, ο Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Κώστας Σκανδαλίδης, η Βουλευτής ΚΚΕ Διαμάντω Μαρωνάκου, καθώς και η Σταυρούλα-Βίλλυ Φωτοπούλου, Διευθύντρια Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟΑ. Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Ελλογιμώτατος κ. Γρηγόριος Αναστασίου, Διδάκτωρ και Διευθυντής του Ιδρύματος Βυζαντινής Μουσικολογίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο οποίος εκφώνησε τον Πανηγυρικό της ημέρας. Επίκαιρους ύμνους παρουσίασε ο «ΜΙΚΡΟΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΧΟΡΟΣ» της Ομοσπονδίας, ενώ την εκδήλωση έκλεισε με ομιλία, ο Πρόεδρος της ΟΜΣΙΕ κ. Κωνσταντίνος Πολίτης. Την εκδήλωση κάλυψε η PemptousiaTv.

σύναξη και κοπή βασιλόπιτας ιεροψαλτών

 Το απόγευμα της Κυριακής 12^ης Φεβρουαρίου 2023 πραγματοποιήθηκε στον Άγιο Δημήτριο Καινουρίου η πρώτη σύναξη ιεροψαλτών της Ιεράς Μητροπόλεως. Τελέσθηκε η ακολουθία του εσπερινού, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Δαμασκηνού. Τα αναλόγια πλαισίωσαν χοροί Ιεροψαλτών, υπό την διεύθυνση του κ. Ανδρέα Φούκα και του κ. Νικολάου Παππά, οι οποίοι απέδωσαν με ενάργεια τους ύμνους της ημέρας. Προσεφέρθη αρτοκλασία υπέρ υγείας των ιεροψαλτών και των οικογενειών τους. Επίσης, ο Επίσκοπος τίμησε με το οφφίκιο του πρωτοπρεσβυτέρου τον εφημέριο του ναού π. Απόστολο Μπλέτσα, ενώ ευλόγησε την βασιλόπιτα του συλλόγου μας.

Στο τέλος της ακολουθίας ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στον ρόλο και την διακονία του ιεροψάλτη μέσα στην Θεία Λατρεία της Εκκλησίας και κυρίως μέσα στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Τόνισε σε όλους, ότι δεν θα πρέπει να αισθάνονται το έργο τους ως μια υποχρέωση εργατικής φύσεως, αλλά ως ένα λειτούργημα και μια έκφραση αγάπης προς τον Θεό. Ευχαρίστησε και συνεχάρη όλους για την ιεροψαλτική προσφορά και την διακονία τους στα ιερά Αναλόγια της τοπικής μας Εκκλησίας. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην ύπαρξη και την προσφορά των δύο Σχολών Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως στο Αγρίνιο και το Μεσολόγγι, που συμβάλλουν στην διδασκαλία, την εκμάθηση και την διάδοση της ιεράς τέχνης της ψαλτικής και στην ανάδειξη νέων ιεροψαλτών.

Ο Σεβασμιώτατος υπογράμμισε ότι ολόκληρη η Λατρεία της Εκκλησίας είναι δομημένη με τη μορφή διαλόγου μεταξύ του λειτουργού και του λαού, αλλά και μεταξύ του πληρώματος της Εκκλησίας και του Θεού. Η προσευχητική συμμετοχή των λαϊκών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την τέλεση της Θείας Λειτουργίας. Επομένως ο ρόλος των ιεροψαλτών είναι διπλός και οφείλουν να ασκούν την ιερή διακονία τους με φόβο Θεού, αφού η ιεροψαλτική παρουσία τους δεν είναι μια απλή και τυπική άσκηση ενός λειτουργικού ρόλου, αλλά μια προσευχητική εκπροσώπηση του λαού του Θεού.

Αναφέρθηκε επίσης στην αγάπη που ο ίδιος τρέφει για την Θεία Λατρεία, την επιθυμία του και την προσπάθεια που καταβάλει πάντα για την σωστή τέλεση των ακολουθιών και την τήρηση του τυπικού της Εκκλησίας, αφού η Θεία Λατρεία είναι η πεμπτουσία της εκκλησιαστικής ζωής.

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του μίλησε για πρακτικά θέματα της σχέσεως των ιεροψαλτών με τους κληρικούς επισημαίνοντάς τους δύο σημεία. Το ένα ήταν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, ώστε να μην δίδεται αφορμή για σκανδαλισμό των πιστών και το δεύτερο να προσπαθούν να οικοδομούν μια σχέση ενότητας και αγάπης μεταξύ τους.

 

 

Από μια αμαρτωλή σε μια πνευματική "αποδημία"

π. Ιωάννου Αν. Γκιάφη

Πολιτικού Επιστήμονος-Θεολόγου

 

Όταν ένας άνθρωπος εγκαταλείπει την πατρίδα του με σκοπό τη διαμονή του σε μια άλλη ξένη χώρα, προβαίνει στην αποδημία. Και η μετακίνησή του αυτή οφείλεται σε διάφορους λόγους, άλλοτε βιοποριστικούς, άλλοτε επαγγελματικούς, ακόμη και εξαιτίας διαφόρων αρνητικών συγκυριών (π.χ. έναν πόλεμο, έναν διωγμό κ.ά.). Βεβαίως ως όρος η αποδημία συναντάται και στον εκκλησιαστικό χώρο με την έννοια της προσκυνηματικής επίσκεψης του χριστιανού σ' έναν ιερό τόπο. Αλλά ως αποδημία ονομάζεται και η μετακίνηση των πτηνών σε θερμότερες περιοχές κατά τον χειμώνα (εξ ου και αποδημητικά πουλιά). Επομένως ως έννοια αποκρυσταλλώνει την φυγή από μια μόνιμη πατρίδα σε έναν άλλο επίγειο προορισμό.

Τι σχέση όμως υπάρχει μεταξύ της "αποδημίας" και της δεύτερης Κυριακής του κατανυκτικού Τριωδίου; Ο ιερός ευαγγελιστής Λουκάς μεταξύ των άλλων στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής κάνει μνεία στην αποδημία ενός ξεχωριστού προσώπου. Πρόκειται για τον νεώτερο υιό ενός πατέρα, ο οποίος "ἀπεδήμησεν εἰς χώραν μακράν". Ο πιο νέος της οικογένειας θέλοντας να αυτονομηθεί από την πατρική του εστία, ζήτησε από τον πατέρα του το μερίδιο της πατρικής περιουσίας που του αναλογούσε και έφυγε για χώρα μακρινή. Ταξίδευσε μακριά από το πατρικό του ως αναζητητής της κοσμικής ευτυχίας και της προσωπικής του ανεξαρτησίας. Σκόρπισε όλη του την περιουσία ζώντας μέσα στην μέθη και στην κραιπάλη. Και το αποτέλεσμα ήταν να φθάσει στον έσχατο ξεπεσμό.

Μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα τα χάνει όλα και οδηγείται στον πλήρη εξευτελισμό, όταν συντρώγει μετά των χοίρων. Ναι! Αναγκάζεται εξαιτίας των δυσμενών συνθηκών προκειμένου να επιβιώσει, να γίνει δούλος ενός χοιροβοσκού. Από ένα αρχοντόπουλο καταντάει ένας αξιολύπητος νέος. Ερχόμενος όμως "εἰς ἑαυτὸν" κατανοεί την πτώση του και αποφασίζει να επιστρέψει στην πατρική του οικία. Κι ενώ κανείς θα περίμενε ο πατέρας του να τον επιτιμήσει μόλις τον αντικρύσει, αντιθέτως εκείνος τον δέχεται με ανοιχτή την αγκάλη του. Το αποκορύφωμα της αγάπης και της ευσπλαχνίας του πατέρα προς τον υιό φανερώνεται από την φράση: "ὁ υἱός μου νεκρὸς ἦν καὶ ἀνέζησεν, ἦν ἀπολωλὼς καὶ εὑρέθη" (Λουκ. ιε', 24).

Στο πρόσωπο του ασώτου υιού οι ιεροί ερμηνευτές βλέπουν τον παραστρατημένο άνθρωπο από τον δρόμο του Θεού, τον κάθε αμαρτωλό. Συμβαίνει ο εμπαθής και δη ο εγωιστής να επιθυμεί την αυτονόμησή του όχι μόνο από τους συνανθρώπους του, αλλά ακόμη και από τον ίδιο τον Δημιουργό. Ο Ιερός Αυγουστίνος ερμηνεύει ότι η μακρινή χώρα στην οποία αποδημεί ο άσωτος, είναι η "λησμοσύνη του Θεού". Το "αποδημεί" δεν συνεπάγεται κάποιον συγκεκριμένο τόπο, αλλά τον τρόπο της φυγής. Όταν κάποιος εγκλωβίζεται σε μια αμαρτωλή κατάσταση, απεγκλωβίζεται από την πνευματικότητα. Θα σημειώσει χαρακτηριστικά ο βυζαντινός ερμηνευτής Ευθ. Ζιγαβηνός ότι: "Μακριά από τον Θεό εύκολα κάποιο άτομο μεταπίπτει στην αμαρτωλότητα, όχι γιατί μεταφέρεται σ' έναν άλλο τόπο, αλλά διότι αναχωρεί από την αρετή." Έτσι κατανοείται πως η "αποδημία" δεν σημαίνει παρά την μετάπτωση του ανθρώπου από την γη της πνευματικής επαγγελίας στη χώρα της αμαρτίας και της σκιάς του πνευματικού θανάτου.

Η σημερινή κοινωνική πραγματικότητα όντως συνηγορεί προς αυτή την κατεύθυνση. Πόσοι δεν εγκαταλείπουν τον Ένα και αληθινό Θεό και στρέφονται σε διάφορες κίβδηλες ανθρώπινες δοξασίες ή μοιρολατρικές αντιλήψεις; Πόσοι δεν αρνούνται τον Θεό της αγάπης, στο όνομα της προσωπικής τους ελευθερίας; Θεωρούν πως ο Θεός είναι τιμωρός και όχι παιδαγωγός. Πόσοι άραγε δεν μετέχουν στην αγία μας Ορθόδοξη Εκκλησία μένοντας άγευστοι της Θείας Χάριτος; Την θεωρούν δήθεν ως έναν παρωχημένο θεσμό συνώνυμο της παρελθοντολογίας μην έχοντας να προσφέρει λόγο στη σημερινή κοινωνία. Πόσοι επίσης χριστιανοί, μέλη του εκκλησιαστικού σώματος δεν αποσκιρτούν απ' αυτό επειδή παρασύρονται από τα λάθη ίσως προσώπων και πνευματικών ταγών; Δυστυχώς είναι διάχυτη η άρνηση για τα του Θεού στο κοινωνικό γίγνεσθαι και αυτό διαφαίνεται διαρκώς μέσα από τις καθημερινές επιλογές των ανθρώπων (π.χ. αύξηση των πολιτικών γάμων, των σύμφωνων συμβίωσης, της "ονοματοδοσίας" των βρεφών, της προτίμησης των ψυχολόγων και όχι των πνευματικών κ. ά.).  

Κι όμως εκεί που όλα δείχνουν να μετακυλούν προς ένα άπλετο πνευματικό έρεβος, στο βάθος υπάρχει μια μεγάλη ηλιαχτίδα ελπίδας και σωτηρίας. Πρόκειται γι' αυτήν που ανέτειλε πριν 2023 χρόνια σ' ένα άσημο σπήλαιο της Βηθλεέμ της Ιουδαίας. Φώτισε τη γη της Ιερουσαλήμ και έκτοτε λάμπει στα πέρατα της οικουμένης. Ποτέ δεν δύει, παρά μονάχα εάν εμείς το επιτρέψουμε με τις πράξεις στη ζωή μας. Ο ίδιος ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είναι η μεγάλη διαχρονική ηλιαχτίδα, ο οποίος σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο "χθές καί σήμερον ὁ αὐτός εἰς τούς αἰῶνας" (Εβρ. ιγ',8). Μας απέδειξε με την σταυρική Του θυσία στον Γολγοθά ότι όλους μας αγαπά. Ήλθε δε στον κόσμο όχι για να καλέσει τους δικαίους σε μετάνοια, αλλά τους αμαρτωλούς. Όλη η επί γης πορεία Του μας αποκάλυψε ότι κανέναν δεν απέκλεισε από το σχέδιο της Θείας Οικονομίας. Ούτε την πόρνη, ούτε τον ληστή. Ούτε τον τελώνη, ούτε την μοιχαλίδα γυναίκα. Γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς: "Ὁ Χριστὸς διδάσκει περὶ τοῦ μεγέθους τῆς ἰδίας τῆς φιλανθρωπίας, ἔργῳ καὶ λόγῳ ταύτην ὑποδεικνύς, ἅμα καὶ πρὸς μίμησιν ἐνάγων τῆς συμπαθείας."

Ωφείλουμε λοιπόν να συνειδητοποιήσουμε πως ο Τριαδικός Θεός είναι μακρόθυμος και φιλάνθρωπος. Δεν είναι ο αίτιος των κακών και των συμφορών στη ζωή μας, παρά η δική μας αμετανοησία. Η Εκκλησία έχει πάντα την αγάπη και το έλεος. Ένας σύγχρονος άγιος και προ ολίγων ετών καταταγείς στο αγιολόγιο, ο όσιος Εφραίμ ο Κατουνακιώτης, έλεγε: "Πόσο μας αγαπάει ο Θεός! Δεν μπορούμε να το φανταστούμε. Να ξέρεις βρισκόμαστε μέσα στη χούφτα του Θεού που είναι γεμάτος αγάπη. Ας μας κάνει ό,τι θέλει. Τι θέλει ο Θεός από μας; Να ανταποκριθούμε στην αγάπη Του. Δωρεάν μας τα δίνει όλα. Δωρεάν μας δίνει και τον Παράδεισο. Το μόνο που θέλει από μας είναι καθαρή καρδιά. Να προσέχουμε μόνο στον Θεό." Γένοιτο!

ανακοίνωση για Α΄ σύναξη ιεροψαλτών

 Την ερχόμενη Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2023 θα πραγματοποιηθεί η Α’ Σύναξη των Ιεροψαλτών της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας.

Στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Καινουρίου και ώρα 17:00’ θα τελεσθεί η ακολουθία του Εσπερινού χοροστατούντος του Σεβασμιώτατου Ποιμενάρχου μας, Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού, ο οποίος θα ευλογήσει και την αρτοκλασία υπέρ υγείας των Ιεροψαλτών και των οικογενειών τους. Τα αναλόγια θα πλαισιώσουν Ιεροψάλτες της Ιεράς Μητροπόλεως.

Στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος θα ευλογήσει την βασιλόπιτα του Συλλόγου Ιεροψαλτών Αγρινίου «Άνθιμος ο Αρχιδιάκονος» και θα μιλήσει επίκαιρα.

 Εκ  του  Γραφείου  Τύπου  και  Επικοινωνίας

της  Ιεράς  Μητροπόλεως

 

μνήμη Γέροντος Δοσιθέου, ηγουμένου Ι.Μ. Τατάρνης.

 

Εις μνημόσυνον αιώνιον

  Λέγεται ότι ουδείς αναντικατάστατος. Σωστά. Κανόνας, αλλά με τις εξαιρέσεις του. Τις σπάνιες ίσως. Που όμως κάποιες φορές, κάνουν  ιδιαίτερα  έντονο το  συναίσθημα της  ορφάνιας. Που η  έλλειψη  πονάει. Η απουσία αποδιοργανώνει, γιατί  το κενό δυσαναπλήρωτο. Δεν  θέλεις, αδυνατείς να δεχθείς το γενόμενο. Οι μνήμες  ανακαλούν  ξανά  και  ξανά  γεγονότα, παραστάσεις και εμπειρίες  από τον άνθρωπο που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα της  προσωπικότητάς του  στην Ευρυτανία  και όχι  μόνο. Από τον  κληρικό που αγάπησε εκ νεότητος την Ευρυτανία και τους « αυθεντικούς » όπως έλεγε, Ευρυτάνες.

      Ναι, είναι ο  ΔΟΣΙΘΕΟΣ. Ο αρχιμανδρίτης Δοσίθεος  Κανέλλος. Ο πολιός γέροντας, ηγούμενος  της Σταυροπηγιακής Μονής Παναγίας Τατάρνης Ευρυτανίας. Ο δικός μας Δοσίθεος, στο όνομα του οποίου πίνουν νερό όλοι ανεξαιρέτως οι Ευρυτάνες και όλοι αυτοί που τον γνώρισαν.

      Για την πολυσχιδή δράση του έχουν ήδη γραφεί και θα γραφούν περισσότερα. Για την αφιέρωσή του στο Θεό και την κουρά του ως Μοναχού το 1959 –  μετά τριετίαν ως δόκιμος - ,υπό του  ηγουμένου της  Ιεράς Μονής Προυσού Γερμανού, λαβών το όνομα Δοσίθεος. Για το  διορισμό του  ως  ιεροκήρυκα στην Ευρυτανία από τον  μακαριστό Μητροπολίτη Ναυπακτίας και Ευρυτανίας, Δαμασκηνό. Για την εκ βάθρων ανοικοδόμηση (πλησίον του παλαιού) του καταστραφέντος λόγω κατολισθήσεων Μοναστηριού στην Τατάρνα Ευρυτανίας, που κράτησε περίπου 30 χρόνια, αρχίζοντας από το  1969, έτος που  διορίστηκε  ηγούμενος της ως  άνω  Ι. Μονής. Για το συγγραφικό του  έργο. Για την κοινωνία αγάπης που είχε με την Κωνσταντινούπολη, το Πατριαρχείο – τη «Μητέρα Εκκλησία» όπως έλεγε - και προσωπικά με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Για το φιλανθρωπικό και γενικώτερο κοινωνικό έργο, το οποίο έχει την καθολική αναγνώριση και για το οποίο ο ίδιος έλεγε: δεν έκανα και πολλά πράγματα! Θα περιοριστώ μόνο στην βιωματική σχέση που είχα τόσο εγώ, όσο και τόσοι άλλοι ακολουθούντες και διδασκόμενοι από τον μακαριστό Δοσίθεο, εστιάζοντας κυρίως στην 10ετία του 1960, όντες μαθητές στο εξατάξιο Γυμνάσιο Καρπενησίου.
       Δεκέμβριος 1963, 4^η του μήνα. Ο  μητροπολίτης Ναυπακτίας και Ευρυτανίας Δαμασκηνός, χειροτονεί τον διάκονο Δοσίθεο πρεσβύτερο, δίνοντας ταυτόχρονα και το οφίκιο του Αρχιμανδρίτου. Στη συνέχεια διορίζεται ιεροκήρυκας στην Ευρυτανία, όπου αρχίζει το πνευματικό και ποιμαντικό του έργο, το οποίο χωρίς ίχνος υπερβολής, άφησε εποχή.
       Δεν υπήρχε Ευρυτανικό χωριό ή οικισμός που να μην επισκέφθηκε μ’ ένα δισάκι στον  ώμο και κατά κανόνα με τα πόδια - γιατί τότε  οι  συγκοινωνίες στην  Ευρυτανία ήταν σχεδόν σε άθλια κατάσταση - , για να λειτουργήσει και σε Εκκλησίες που είχαν χρόνια να ανοίξουν, να διδάξει και να προσεγγίσει τον κόσμο με το δικό του μοναδικό τρόπο, έτσι που ο καθένας να τον νιώθει φίλο, καθοδηγητή, δικό του άνθρωπο.
      Στην  πρωτεύουσα της Ευρυτανίας, το Καρπενήσι, η έλευση του Δοσιθέου λειτούργησε σαν σεισμική δόνηση αφυπνίζοντας τον κόσμο. Γέμισαν οι Εκκλησίες από ανθρώπους όλων των τάξεων και ηλικιών. Ήθελαν να ακούσουν το νέο  ιεροκήρυκα, ο οποίος με τα ολιγόλεπτα αλλά τόσο δυνατά κηρύγματά του, σε έκανε να μην θέλεις να τελειώσει. Γιατί ήταν απλός και ουσιαστικός συνάμα. Μη καταγγελτικός, αλλά ανθρώπινος και ιδιαίτερα χαρισματικός, που μας άγγιζε όλους και τον καθένα ξεχωριστά. Ο Αρχιμανδρίτης Δοσίθεος δεν ζούσε στον κόσμο του, αλλά μέσα στον κόσμο, στην κοινωνία, χωρίς παρωπίδες. Προσηνής και δεκτικός, πρόθυμος να βοηθήσει όπου χρειαζόταν. Εννοείται στο Καρπενήσι λειτουργούσαν κατηχητικά για τους μαθητές, παράλληλα δε  με αυτά είχε οργανώσει και ομιλίες για τους μεγάλους, με τις αίθουσες να έχουν το αδιαχώρητο.
         Η κοινωνικοπνευματική προσφορά του άρχισε ήδη από εκείνα τα  πρώτα χρόνια. Όταν διορίσθηκε  ιεροκήρυκας στην Ευρυτανία (1964), δημιούργησε στο Καρπενήσι ένα μικρό οικοτροφείο 7-8 ατόμων, μαθητών στο Γυμνάσιο, νοικιάζοντας με το μισθό του κατάλληλο για τον σκοπό αυτό οίκημα. Εννοείται τόσο η υλική όσο και η πνευματική τροφή προσφέρονταν αφειδώς από τον ίδιο. Το μαγείρεμα, το ζύμωμα και οι λοιπές υλικές ανάγκες ήταν φροντίδα του Δοσίθεου, με τη βοήθεια βέβαια και των παιδιών. Ίσως από τότε μπήκαν οι βάσεις για το πάμπολλων εκδόσεων βιβλίο Καλογερικής μαγειρικής. Αξίζει να αναφερθεί – μετά λόγου γνώσεως -, ότι κάποια παιδιά του οικοτροφείου δεν θα είχαν σπουδάσει, γιατί αδυνατούσαν οι γονείς τους να τα στείλουν στο Γυμνάσιο. Πολλή γαρ η  φτώχεια  εκείνα  τα  χρόνια.     

    Αν η υλική τροφή είχε, όπως συμβαίνει, καθορισμένες ώρες, αντίθετα η πνευματική λαμβάνονταν συνεχώς, κάθε στιγμή. Η αύρα που εξέπεμπε γύρω του  ο Δοσίθεος, ήταν κάτι το σπάνιο. Σου μετέδιδε συμπεριφορά, ήθος, γνώση που  δεν μπορούσες να αμφισβητήσεις, γιατί ήταν τεκμηριωμένη. Πάντα στα πλαίσια  της ορθοδοξίας και της ορθοπραξίας. Άνθρωπος με άπειρο σεβασμό στις θείες Γραφές και την  Ιερά  Παράδοση, αυστηρά φιλακόλουθος και προσηλωμένος  στο Τυπικό της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, συμβουλεύοντάς μας  μάλιστα να μην δείχνουμε υπερβάλλοντα ζήλο στις ακολουθίες προσθέτοντας τροπάρια, ποιούμενοι προσωπική τιμή σε κάποιον  άγιο, αλλά να ακολουθούμε αυστηρά το Τυπικό. Έχοντας υπ’ όψιν όλες τις προηγούμενες εκδόσεις, εξέδωσε το Τυπικό του Αγίου Σάββα, που η κατάρτισή του, όπως μας έλεγε, του πήρε 20 χρόνια.    

     Ήταν ευχάριστος στις συζητήσεις, πάντα ευδιάθετος, χωρίς εκείνο το αυστηρό και σκυθρωπό ύφος που συναντάς ενίοτε σε τέτοιους χώρους. Άνθρωπος με χιούμορ, γιατί ήταν ευφυής και το χιούμορ θέλει ευφυΐα. Μια φορά τα τελευταία χρόνια πηγαίνοντας στο Μοναστήρι, μόλις τον συνάντησα είδα ότι έτρεχε η μύτη του, τα μάτια του, προφανώς από κάποια ίωση. Του λέω τότε: Γέροντα, σε πολιορκεί ιός ;  Μου απαντάει: Τι «υιός» παιδάκι μου, η ίδια η μάνα η γρίπη μ’ όλο της το σόϊ. Δεν βλέπεις πώς  είμαι; (!). Το χιούμορ που λέγαμε.
        Η μακαρίτισσα μητέρα του Ελευθερία που ερχόταν τακτικά από Αθήνα και έμενε για κάποια διαστήματα στον χώρο αυτό, κάποτε «τόλμησε» με αγαθή βέβαια πρόθεση, να  παροτρύνει τα παιδιά όσα θελήσουν, να γίνουν κληρικοί. Την έβαλε πόστα και της απαγόρευσε τέτοιου είδους κουβέντα, λέγοντας ότι καθένας ακολουθεί την κλήση και το ταλέντο του, και ότι η κοινωνία έχει ανάγκη από όλα τα επαγγέλματα, αρκεί καθένας στο πόστο του να πράττει και να ενεργεί σύμφωνα με το θέλημα του Θεού.
        Το μικρό αυτό οικοτροφείο ήταν και χώρος διδασκαλίας της Βυζαντινής Μουσικής. Τη διδαχθήκαμε από τον Δοσίθεο, ο οποίος την σπούδασε στην Αθήνα και τη γνώριζε πολύ καλά. Εκεί πρωτομάθαμε « παραλλαγή και μέλος ». Εγώ ήμουν μαθητής «επισκέπτης» στο οικοτροφείο, όπου δύο με τρεις φορές την εβδομάδα γινόταν εντατικά μαθήματα. Έτσι σε λίγο σχετικά χρόνο με την καθοδήγηση του δάσκαλου, συστήσαμε μικρή χορωδία και ψέλναμε στις διάφορες ακολουθίες.
        Με το χρόνο, βλέποντας ο κόσμος τις άοκνες προσπάθειες και την ανιδιοτελή και μεγάλη προσφορά του, τον εμπιστεύτηκε απόλυτα βοηθώντας τον  οικονομικά, όπως άλλωστε και άλλοι φορείς του Δημοσίου, αλλά και του ιδιωτικού τομέα. Αποτέλεσμα  αυτής της πάνδημης αναγνώρισης και βοήθειας,  ήταν αφ’ ενός η σταδιακή ολοκλήρωση της ανοικοδόμησης της Ι. Μονής Παναγίας Τατάρνης Ευρυτανίας, αφ’ ετέρου η δημιουργία δύο μετοχίων της Μονής, ένα του Αγίου Νεκταρίου στο Καρπενήσι και δεύτερο της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας στο νέο Μικρό Χωριό. Εν τω μεταξύ έκτισε καινούργιο οίκημα - οικοτροφείο, το οποίο αργότερα δώρησε στη νεοϊδρυθείσα (1978) Μητρόπολη Καρπενησίου. Ας σημειωθεί εδώ ότι καθολική ήταν η επιθυμία των Ευρυτάνων για τον Δοσίθεο ως Μητροπολίτη τους. Ρωτώντας τον πάντως για το  θέμα αυτό  μας έλεγε ότι, αν η Μητέρα Εκκλησία τον καλούσε, δεν θα αρνιόταν το αξίωμα. Όμως ποτέ δεν θα το επεδίωκε  με οποιονδήποτε τρόπο.
       Ένα σημαντικό κεφάλαιο της εν Χριστώ ζωής του ήταν και οι αγρυπνίες που γινόταν στις ως άνω Ι. Μονές, σύμφωνα πάντα με το Τυπικό του Αγίου Σάββα. Εδώ ήταν αυστηρός, χωρίς παρεκκλίσεις και προσθαφαιρέσεις, διότι έλεγε επιτελούμε «λογικήν λατρείαν» και χρειάζεται απόλυτος σεβασμός. Συμμετέχοντας κι  εμείς αφομοιώσαμε συν τω χρόνω και καταρτιστήκαμε στη σωστή τήρηση του Τυπικού, ιδιαίτερα των αγρυπνιών.
        Ο Δοσίθεος ήταν Μουσικολογιότατος, γνώστης της Βυζαντινής Μουσικής με ιδιαίτερο κατανυκτικό ύφος. Εκεί πάντως που ήταν μοναδικός, ήταν το ψάλσιμο των «Κανόνων» με την εμπειρία που απέκτησε τόσο στο Άγιον Όρος, όσο και στο Πατριαρχείο. Οι Κανόνες μάς έλεγε, πρέπει να  ρέουν, άρα προηγείται ο ρυθμός των  λέξεων. Κάποτε ο αείμνηστος πρωτοψάλτης Θρασύβουλος Στανίτσας του είχε πει:  Πάτερ μου, αν δεν ξέρει ο ψάλτης να ψάλλει Κανόνες, δεν  είναι ψάλτης.
         Η μεγάλη του όμως αγάπη  ήταν το Πατριαρχείο και η  Πόλη που την επισκέφθηκε πάνω από 100  φορές, στενοχωριόταν όμως πάρα πολύ για τη συνεχή μείωση και συρρίκνωση του Ελληνισμού. Κάποτε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος τον κάλεσε  εκτάκτως για να ξεναγήσει Άγγλους φοιτητές στα μνημεία και Ιερά προσκυνήματα της Ορθοδοξίας στην Πόλη. Ήταν ο μόνος με πλήρη γνώση γι’ αυτά, τα  οποία  ως γνωστόν  αποτύπωσε στα ημερολόγια του  Πατριαρχείου, που για 15 χρόνια είχε την ευθύνη της συγγραφής τους.

        Στο Αγρίνιο έγινε περισσότερο γνωστός με τις ραδιοφωνικές εκπομπές που έκανε με τον αείμνηστο θεολόγο και ιεροψάλτη Παναγιώτη  Κουτσούκη, και που τελευταία αναμεταδίδονται από τον ραδιοφωνικό σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας. Ήταν η Κυριακάτικη εκπομπή με τίτλο: «ο λόγος του Θεού στον λαό του Θεού», φυσικά για Χριστιανικά θέματα – κυρίως την εξήγηση και σχολιασμό του Ευαγγελίου της  ημέρας -, με την τεκμηρίωση, σαφήνεια και διαφωτιστική  ικανότητα του Δοσίθεου.

      Ολοκληρώνοντας  αυτό το  μικρό  αφιέρωμα, θα έλεγα  ότι αποτύπωσα μόνο ψήγματα της ενθέου ζωής και πολιτείας του Αρχιμανδρίτου Δοσιθέου. Εάν γραφούν  όλα ένα προς  ένα, θα χρειαστούν ίσως τόμοι για την πλήρη εικόνα του ανδρός.

     Ο Αρχιμανδρίτης Δοσίθεος, το αποτύπωμα του  οποίου θα μείνει  ανεξίτηλο στη μνήμη των ανθρώπων που τον γνώρισαν, είχε σπάνιο θεϊκό χάρισμα με ό,τι κι αν καταπιάνονταν, από τη Μαγειρική μέχρι τα πνευματικά θέματα. Σε όλα απολαυστικός. Δοσίθεος ο συγγραφέας. Ο Λειτουργός του Υψίστου. Ο  Θεολόγος. Ο γνήσιος  εραστής της Ορθοδοξίας για την οποία ήταν πρόθυμος να δώσει και τη ζωή του. Στην Πόλη κυκλοφορούσε άφοβα με τα ράσα. Κι αν αυτά (μας βεβαίωσε γι’ αυτό), προκαλούσαν συγκίνηση  μέχρι δακρύων στους Έλληνες της Πόλης, αντίθετα  εκνεύριζαν τους Τούρκους και ιδιαίτερα τους Γκρίζους Λύκους. Γι’ αυτό φοβόταν οι Ορθόδοξοι Ιερείς. Γιατί ήταν επικίνδυνο. Κάποτε σε μια εκπομπή στην Τουρκική Τηλεόραση, κατηγορήθηκε η Τουρκική Κυβέρνηση για το θέμα αυτό. Απάντησε ότι αυτό δεν ισχύει, και ότι ένας Έλληνας Ιερέας κυκλοφορεί ελεύθερα στους δρόμους της Πόλης με τα ράσα, χωρίς να τον ενοχλεί κανείς. «Και έδειξαν την αφεντιά μου», (!) μας είπε.

     Και  ένα  τελευταίο.

     Όταν πριν λίγο καιρό διαγνώστηκε με ανίατη ασθένεια και ότι του μένει συγκεκριμένος χρόνος ζωής, είπε: «Είη  το όνομα Κυρίου ευλογημένον».
      Ας αναφωνήσουμε λοιπόν κι εμείς. « Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον », γιατί μας αποστέλλει τέτοιους ανθρώπους για να μας εμπνέουν, φωτίζουν και καθοδηγούν, μήπως και, ελπίζοντας στο μέγα έλεος του Θεού, ακούσομε να μας πει: « Ευ δούλε αγαθέ και πιστέ ! επί ολίγα ης πιστός, επί πολλών σε καταστήσω,  είσελθε  εις την  χαράν του Κυρίου σου ».

     Ας  είναι αιωνία του η  μνήμη.

 

                                        Κων/νος   Μπαλατσιάς

                                 Συνταξιούχος  Εκπαιδευτικός

                                                Ιεροψάλτης