σχόλιο στους αναβαθμούς του πρώτου ήχου

Σε προηγούμενη ανάρτηση του ιστολογίου μας παρουσιάσαμε το κείμενο και την ερμηνεία των αναβαθμών του πρώτου ήχου από σχετικό πόνημα του Κώστα Κοροκοβούνη, οδοντιάτρου και ιεροψάλτου.

Χθες ένας άλλος ιατρός (νεφρολόγος) και ιεροψάλτης, ο Δημήτριος Δάτσικας έστειλε το κάτωθι κείμενο, όπου σχολιάζει ορισμένα σημεία.

Συγχαίρω θερμώς τόν αδελφό Κωνσταντίνο για τήν παράθεση τών πνευματικών εδεσμάτων.

Εύχομαι νά συνεχίσει τη διακονία του στόν αμπελώνα τού Κυρίου, ως Ιεροψάλτης, ως ερμηνευτής κειμένων, ως οικογενειάρχης καί ως λαμπρός επιστήμων. Είη ο μισθός αυτού πολύς έν τε τή γή καί εν τοίς ουρανοίς.

Παρακαλώ νά μού επιτραπεί νά καταθέσω κάποιες παρατηρήσεις.

Νομίζω ότι :

1. Όχι "ΣΑΝ" ένα κράτος, αλλά "ΩΣ ένα κράτος. Τό "σάν" προέρχεται εκ τών λέξεων "ως'' καί ''εάν", είναι παρομοίωση καί δηλώνει ανύπαρκτη ιδιότητα. Τό "ως" δηλώνει υπαρκτή ιδιότητα. Είναι λάθος νά λέμε : "Σάν Έλληνες, σάν Έθνος, σάν Χριστιανοί, ο Χριστός σάν Θεός, σάν αποτέλεσμα, σάν σκοπό, σάν συνέπεια, σάν κόμμα, σάν παράταξη" καί αναρίθμητα τοιαύτα. Όλα αυτά : "ΩΣ..."

Τό ακόλουθο παράδειγμα είναι, νομίζω, απολύτως εκφραστικό : Στό στρατό υπηρέτησε ΩΣ Λοχίας καί στόν πόλεμο πολέμησε ΣΑΝ λιοντάρι. Διότι ήταν Λοχίας, αλλά δέν ήταν, βεβαίως, λιοντάρι. Τώρα γράφω σάν Φιλόλογος, αλλά καί ως εραστής τού Έλληνος λόγου.

2. Οι λέξεις "Τριάς" καί "Μονοκρατορία" είναι ουσιαστικά, στό κείμενο τών Αναβαθμών, ασύνδετα μεταξύ τους. Η σωστή γραφή είναι όχι "τή Τριάδι Μονοκρατορία", αλλά τή "Τριαδική Μονοκρατορία".

3. Τό "ύψωσας" είναι οριστική αορίστου καί δηλώνει κάτι τό δεδομένο. Δέν είναι όμως δεδομένο ότι ο Θεός μέ ύψωσε "εις τά όρη τών νόμων Του" (φυσικά, η ευθύνη γι αυτό είναι αποκλειστικώς δική μου). Αυτό είναι ζητούμενο καί ευκταίο. Η σωστή γραφή είναι όχι "ύψωσάς με..." (οριστική), αλλά ''υψώσας με...'' (μετοχή). Δηλαδή είναι αίτημα παρακλητικό πρός τόν Θεό:  ''Σέ παρακαλώ, Θεέ μου, αφού μέ υψώσεις στά όρη τών νόμων Σου, δηλαδή αφού μέ αξιώσεις (ή, άλλως, αξίωσέ με)  νά εφαρμόζω τούς νόμους Σου, (χάρισέ μου τίς αρετές Σου καί) λάμπρυνέ με μέ αυτές...". 

Αυτή η σωστή γραφή υπάρχει στήν ''ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΗ'' τού Σαλιβέρου. Ίσως καί σέ άλλες εκδόσεις, αλλά δέν τό γνωρίζω.

Είναι τό ίδιο φαινόμενο που συναντούμε εν συνεχεία : "Δεξιά Σου χειρί λαβών Σύ, Λόγε, φύλαξόν με...". Ορθώς δέν γράφει : ''...έλαβες...''. 

Έχουν παρεισφρήσει διάφορα λάθη στά λειτουργικά κείμενα, καί καλόν θά ήταν άν κάποιοι ειδήμονες προέβαιναν σέ διόρθωσή τους.

Άν πλανώμαι, είμαι πρόθυμος νά διορθώσω καί νά αποκηρύξω τήν πλάνη μου, καί είμαι ευγνώμων πρός όποιον μού τήν υποδείξει.

Ευχαριστώ θερμώς. 

Δημήτριος Δάτσικας.