Τετάρτη 29 Ιουλίου 2009

ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ΙΕΡΟΨΑΛΤΟΥ - ΜΟΥΣΙΚΟΝ ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟΝ


Πρόσφατα ενημερωθήκαμε για την έκδοση ενός αξιόλογου μουσικού συγγράμματος, το πρώτο από την οκτάτομη σειρά η οποία θα καλύψει όλους τους ήχους, την επιμέλεια του οποίου έχει ο αγαπητός φίλος και εκλεκτός συμμελωδός κ. Ηλίας Ν. Φραγκάκης. Ο τίτλος του συγγράμματος είναι "ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ΙΕΡΟΨΑΛΤΟΥ - ΜΟΥΣΙΚΟΝ ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟΝ". Το βιβλίο αυτό προλογίζει ο άρχων πρωτοψάλτης της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κων/πόλεως κ. Λυκούργος Αγγελόπουλος. Συγχαίρουμε τον αγαπητό Ηλία Φραγκάκη για την πρωτοβουλία και πρωτοτυπία αυτή και ευχόμαστε και εις άλλα με υγεία! Το προτείνουμε σε όλους τους συναδέλφους αλλά και σε όλους τους φιλόμουσους. Αξίζει να κοσμεί κάθε μουσική βιβλιοθήκη.
Παραθέτουμε στη συνέχεια τον πρόλογο του άρχοντος πρωτοψάλτου Λυκούργου Αγγελόπουλου, στον οποίο αναφέρονται πολλά στοιχεία για την έκδοση αυτή, την εισαγωγή του επιμελητή της εκδόσεως κ. Ηλία Ν. Φραγκάκη καθώς και ένα μουσικό δείγμα (κάντε "κλικ" στην κάθε εικόνα για μεγένθυση).






ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ ¨ Περὶ ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς¨


...Διὰ τῆς πατροπαράδοτου ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς ὄχι μόνον τὰ ἱερὰ ᾄσματα ἔγιναν προσφιλῆ καὶ οἰκεῖα εἰς τὴν ἀκοήν, καὶ ἡ γλῶσσα εἰς ἣν ταῦτα εἶναι γεγραμμένα καταληπτή, ὡς ἔγγιστα, καὶ εἰς τοὺς ἀγραμμάτους, ἄλλα καὶ αὐτὰ τῶν Θείων Εὐαγγελίων τὰ ρήματα διὰ τῆς αὐτῆς μουσικῆς καὶ τοῦ λογαοιδικοῦ αὐτῆς τρόπου κατέστησαν οἰκειότερα εἰς τὴν ἀκοὴν καὶ βαθύτερον πάντοτε εἰσδύουσιν εἰς τῶν ἀκροατῶν τὰς καρδίας.

Ὅθεν ἡ γλῶσσα αὕτη, εἰς ἣν εἶναι γεγραμμένα τότε Εὐαγγέλιον καὶ τὰ ἱερὰ ᾄσματα, ἔχει τὸ μοναδικὸν εἰς τὸν κόσμον προνόμιον νὰ ἐξακολουθῇ καὶ μετὰ εἴκοσιν αἰῶνας νὰ εἶναι ζωντανὴ εἰς τὴν ἀκοὴν τουλάχιστον. Ἂς δοκιμάσῃ τις νὰ μεταφράσῃ ἓν τροπάριον εἰς τὴν δημώδη, καὶ τότε θὰ ἴδῃ, ὅτι ἡ γλῶσσα, ἥτις εἶναι ζωντανὴ εἰς τὰ ἡρωϊκὰ καὶ ἐρωτικὰ ᾄσματα τοῦ λαοῦ, εἶναι ψυχρὰ μέχρι νεκροφανείας διὰ τὰ τροπάρια. Π.χ. «Ἀνοίξω τὸ στόμα μου καὶ πληρωθήσεται πνεύματος...». Θὰ ἀνοίξω τὸ στόμα μου καὶ θὰ γεμίση πνέμμα (ἢ πλέμμα ἢ πλέγμα) καὶ λόγο θὰ βγάλω (διότι πῶς ἄλλως θ᾿ ἀποδοθῆ ἡ μεταφορὰ ἢ ἡ μετωνυμία τοῦ ἐρεύξομαι;). «Ἄξιον ἐστιν ὡς ἀληθῶς μακαρίζειν σὲ τὴν Θεοτόκον...». Ἀξίζει ἀλήθεια νὰ σὲ καλοτυχίζουμε σένα τὴ Θεοτόκο, ποὺ εἶσαι πάντα καλότυχη, καὶ καθαρώτατη, καὶ μάνα τοῦ Θεοῦ μας...

Πλὴν θὰ εἴπῃ τις, ἀντὶ νὰ μεταφρασθώσι τὰ ὑπάρχοντα, ἂς ποιηθώσι νέα ἐκκλησιαστικὰ ᾄσματα ὑπὸ τῶν δοκίμων ποιητῶν μας.

Ναί, βέβαια, λέγομεν ἠμεῖς, καὶ εἶναι τόσον εὔκολον τὸ πρᾶγμα!... νὰ ἐμφυσηθῇ ζωὴ χωρὶς νὰ ὑπάρχῃ, νὰ δοθῇ ἔμπνευσις ἐκεῖ ὅπου λείπει ἡ ψυχή !... Καὶ ποῦ εἶναι οἱ δόκιμοι ποιηταί μας;... Καὶ ἂν τοιοῦτοι ὑπάρχουν, αὐτοὶ ἐνδιαφέρονται περισσότερον διὰ τὸν Νίτσε καὶ τὸν Ἴψεν παρὰ διὰ τὰ κατ᾿ αὐτοὺς σκουριασμένα ντόπια πράγματα!...

Ἄλλως, διὰ νὰ γίνουν νέα θρησκευτικὰ ᾄσματα πρέπει νὰ γίνῃ πρῶτα καὶ νέα θρησκεία... Ἂς δοκιμάσουν λοιπὸν ἐκεῖνοι ποὺ τὰ ὀνειροπολοῦν αὐτὰ νὰ κάμουν θρησκείαν χειροποίητον, θρησκείαν γιὰ τὰ κέφια τους καὶ τότε θὰ καταλάβουν καὶ οἱ ἴδιοι πόσον εἶναι μωροὶ καὶ τυφλοί.

Εἴπομεν ὅτι διὰ τῆς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς καὶ τοῦ λογαοιδικοῦ αὐτῆς τρόπου κατέστησαν γνωριμώτερα εἰς τὰς ἀκοᾶς καὶ τὰ λόγια τῶν θείων Εὐαγγελίων, ὡς καὶ τοῦ Ἀποστόλου: Ὁ λογαοιδικὸς οὗτος τρόπος τῆς ἀπαγγελίας εἶναι ἀρχαιότατος ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, καὶ εἶναι γνησίως ἑλληνικός, ὅπως φαίνεται καὶ εἰς τὰ παλαιὰ δράματα. Ἐκ τούτου παρέλαβον καὶ οἱ Δυτικοὶ τὰ παρ᾿ αὐτοῖς plain-chant.

Ὁ τρόπος οὗτος τῆς ἀπαγγελίας διὰ τῆς παρατάσεως ὅλων μὲν τῶν συλλαβῶν, ἀλλὰ μάλιστα τῆς καταλήξεως ἑκάστης περιόδου ἢ ἑκάστου κώλου, σημαίνει καὶ μιμεῖται τὸ κήρυγμα, ἤτοι τὴν φωνὴν τοῦ κήρυκος, καὶ ἀνταποκρίνεται εἰς τὴν ἐντολὴν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, «κηρύξατε τὸ Εὐαγγέλιον πάσῃ τῇ κτίσει».

Εἶναι ἄρα τὸ λογαοιδικὸν τοῦτο μέλος κανονικώτατον ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ καὶ ἀνήκει εἰς τὸν πλάγιον δ᾿ ᾗ τὸν βαρὺν ἦχον. Ἐθίζεται δὲ ν᾿ ἀπαγγέλληται ὁ μὲν Ἀπόστολος μετὰ τίνος ποικιλίας τόνων καὶ φθόγγων, τὸ δὲ Εὐαγγέλιον ἁπλούστερον καὶ ὅλως ἀπερίττως.

Οἱ περὶ πάντα ἐπιπόλαιοι καὶ ἀταλαίπωροι νεωτερισταὶ κατέκριναν καὶ τὸ λογαοιδικὸν τοῦτο μέλος καὶ εἶπαν ὅτι τοῦτο εἶναι «ἐπίῤῥινον» δῆθεν καὶ κακόζηλον. Εὗρον δὲ καὶ τίνας καινοτόμους ἱερεῖς, οἵτινες πεισθέντες εἰς τὰς εἰσηγήσεις τῶν ξενοφρόνων ἐκείνων, κατήργησαν αὐθαιρέτως τὸν λογαοιδικὸν τρόπον καὶ ἀπαγγέλλουσι τὰς περικοπὰς τῶν θείων ρημάτων δι᾿ ἁπλῆς ἀναγνώσεως. Εἰς τοὺς τοιούτους ἱερεῖς πρέπει ν᾿ ἀπαγορευθῆ ἁρμοδίως ἡ καινοτομία αὕτη.

Ὀφείλομεν νὰ ψάλλωμεν ἐν Ἐκκλησίᾳ μὲ πραείας φωνάς, μὲ φωνὴν αὔρας λεπτῆς, καὶ ὄχι μὲ πολυφωνίας καὶ παραφωνίας, αἵτινες ὁμοιάζουν μὲ τὸ πνεῦμα τοῦ ἀνέμου τὸ βίαιον καὶ μὲ τὸν συσσεισμόν, μέσῳ τῶν ὁποίων δὲν ἐφανερώθη ὁ Θεὸς
ΠΗΓΗ:/www.phys.uoa.gr

Δευτέρα 20 Ιουλίου 2009

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΨΑΛΤΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Για περισσότερες πληροφορίες κάντε "κλικ" στις εικόνες που ακολουθούν:


Παρασκευή 17 Ιουλίου 2009

Δ΄ ΔΙΕΘΝΕΣ ΜΟΥΣΙΚΟΛΟΓΙΚΟ - ΨΑΛΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ


Το ανά τριετία, ως θεσμός πλέον, συγκαλούμενο από το Ίδρυμα Βυζαντινής Μουσικολογίας, Δ΄ Διεθνές Συνέδριο, Μουσικολογικό και Ψαλτικό, με τον γενικό τίτλο «Θεωρία και Πράξη της Ψαλτικής Τέχνης», θα πραγματοποιηθεί το τετραήμερο, Τρίτη βράδυ έως Παρασκευή βράδυ, 8-11 Δεκεμβρίου 2009, στην Αθήνα. Η σύγκληση ειδικά αυτού του Δ΄ Συνεδρίου και η σύνθεση της θεματικής του γίνεται με την συνεργασία της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ιεροψαλτών Ελλάδος (ΟΜ.Σ.Ι.Ε.) και την οργανωτική συμπαράσταση της Συνοδικής Επιτροπής επι της Εκκλησιαστικής Τέχνης και Μουσικής, υπό την ευλογία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, κ. Ιερωνύμου.
Το Δ΄ αυτό Συνέδριο διατηρεί τον καθιερωμένο από τα τρία προηγούμενα Συνέδρια διττό χαρακτήρα, μουσικολογικό και ψαλτικό – καλλιτεχνικό. Ο σχεδιασμός αυτός χωράει όλους τους επιστήμονες και ψάλτες - μουσικολόγους και όλους τους ψάλτες – καλλιτέχνες και επιτρέπει την επιλογή τεσσάρων – πέντε Χορών Ψαλτών απ’ την Ελλάδα και άλλες ομόδοξες χώρες.

Για περισσότερες πληροφορίες κάντε "κλίκ" στις εικόνες που ακολουθούν:




Για να κατεβάσετε τη φόρμα συμμετοχής πατήστε εδώ