Δευτέρα 29 Αυγούστου 2016

κοίμηση Γέροντος Θωμά

Εκοιμήθη το Σάββατο 27/8/2016 (ν.η.) ο καλλιφωνότατος Γέρων Θωμάς Μικραγιαννανίτης, ιερομόναχος στη Μικρά Αγία Άννα του Άθωνα. Ένας παραδοσιακός ψάλτης, ο οποίος με τη συνοδεία του (Θωμάδες) ελάμπρυνε τις πανηγύρεις στο Άγιον Όρος.  Όλοι οι διάκονοι των αναλογίων σίγουρα οφείλουμε χάριτες στον κεκοιμημένο γέροντα!

Εις μνήμην του αναδημοσιεύουμε το εξής περιστατικό:

Μια μέρα ο γέροντας Θωμάς, επισκέφθηκε τον Όσιο Πορφύριο στο κελλάκι του στο Μήλεσι, για να πάρει την εύχη καθώς επέστρεφε από την Αθήνα για το Άγιον Όρος.
Μόλις ο μακαριστός γέροντας Θωμάς εισήλθε στο κελί του Οσίου και του είπε ποιος είναι, ο Γέροντας του είπε με την χαρακτηριστική φωνή που τον διέκρινε πάντα: "Έχω χίλιες αρρώστιες μωρέ Θωμά, και μόνο που άκουσα την φωνή ενός αγιορείτη μου φύγανε όλες..."
Να αναφερθεί πως ο γέροντας Θωμάς μετά την συνάντηση ανέφερε το περιστατικό σε ένα πνευματικό του παιδί, τονίζοντας πως "τόσο πολύ αγαπούσε το Περιβόλι της Παναγίας και τους πατέρες του Αγίου Όρους ο Γέροντας, που μόνο και την φωνή ενός αγιορείτη άκουσε έγινε καλά."
Ο μακαριστός Γέροντας Θωμάς είχε μεγάλη αγάπη στον Όσιο Πορφύριο, και πάντα μιλούσε με θαυμασμό για την προσωπικότητα και τα χαρίσματά του!

Παρασκευή 26 Αυγούστου 2016

δισκογραφία Ανδρέα Αγγελή

Ο συνάδελφος ιεροψάλτης και δραστήριο μέλος του συλλόγου μας Ανδρέας Γ. Αγγελής έχει κυκλοφορήσει στο εμπόριο ορισμένους ψηφιακούς δίσκους, ψάλλοντας εκλεκτά μέλη.  Πρόκειται για μια κοπιώδη, αλλά εξαιρετική εργασία.  Όποιος επιθυμεί μπορεί να δει τον αναλυτικό κατάλογο εδώ.
Δίνουμε το e-mail για άμεση επικοινωνία: andreas.aggelis5@gmail.com


Τετάρτη 24 Αυγούστου 2016

εορτή σεβασμιωτάτου

Σήμερα, 24 Αυγούστου, εορτάζει ο πολιούχος της μητροπόλεώς μας, ο μεγάλος ισαπόστολος και μάρτυς Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Ταυτόχρονα, έχει τα ονομαστήριά του και ο εκλεκτός επίσκοπός μας. Ταπεινά ευχόμαστε στον δομήτορα κάθε αγαθού πολυεύσπλαχνο Κύριο και Θεό μας δια πρεσβειών του Αγίου Κοσμά να σκέπει και διαφυλάττει ἐν ὑγείᾳ ψυχῆς καί σώματος τον σεβασμιώτατο ποιμενάρχη μας. 

Κυριακή 21 Αυγούστου 2016

βίντεο εκδηλώσεως 26ης Ιουνίου 2016

Στο επισυναπτόμενο βίντεο περιλαμβάνεται ολόκληρη η συναυλία που πραγματοποίησε ο σύλλογός μας στον Άγιο Δημήτριο Αγρινίου την Κυριακή των Αγίων Πάντων, 26 Ιουνίου 2016, η λήψη έγινε από τον τηλεοπτικό σταθμό "αχελώος tv".

Τετάρτη 17 Αυγούστου 2016

ψαλτική εκδήλωση στο Θέρμο

Στα πλαίσια των εορτών που διαργανώνει ο Δήμος Θέρμου για να τιμήσει την μνήμη του συντοπίτη μας Αγίου Κοσμά του Αιτωλού συμπεριλαμβάνεται το βράδυ της Κυριακή 21ης Αυγούστου 2016 μουσική εκδήλωση.  
Ο συνάδελφος ιεροψάλτης Αλέξιος Σιάχος θα διευθύνει χορωδία μαθητών και αποφοίτων της τοπικής σχολής βυζαντινής μουσικής, καθώς και χορωδία γυναικών, οι οποίες θα αποδώσουν εκκλησιαστικούς ύμνους και παραδοσιακά τραγούδια.

Σάββατο 13 Αυγούστου 2016

εγκύκλιος για εορτή Κοιμήσεως

Προς  τον ιερόν κλήρον, τις μοναστικές αδελφότητες
και τον ευσεβή λαό της  καθ’  ημάς  θεοσώστου Ιεράς  Μητροπόλεως

Αγαπητοί πατέρες και αδελφοί,
Η σημερινή εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι εορτή χαράς και αγαλλιάσεως. «Ου πενθήρης η παρούσα πανήγυρις…». Η Εκκλησία δεν έχει πόνο και λύπη για τον θάνατό της Παναγίας μας. Όπως λέει ο ιερός Δαμασκηνός, απευθυνόμενος προς την Θεοτόκο, «Ου σε ο θάνατος εμακάρισε Θεοτόκε, αλλ’ αυτόν τον θάνατον κατηγλάϊσας, την τούτου κατήφειαν λύσασα και χαράν θάνατον δείξασα».
Σήμερα, όλοι οι ορθόδοξοι όπου γης, και πιο πολύ στη θεοφρούρητη και αγιοτόκο Ελλάδα μας, εορτάζουν και τιμούν την Παναγία μας πανηγυρικά. Θέλουμε κι εμείς σήμερα, να πανηγυρίσουμε αληθινά, να τιμήσουμε θεάρεστα τη μεγάλη μας ΜητέραΘέλουμε να χαρούμε και να ωφεληθούμε;
Να μη μείνουμε σε κοσμικούς πανηγυρισμούς, αλλά να θελήσουμε να γνωρίσουμε και να μιμηθούμε τις αρετές της Παναγίας μας.
Όπως μας συμβουλεύει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, «ας κατασκευάσουμε την ενθύμησι και την καρδιά μας, ταμείον και κατοικία των αρετών της Θεοτόκου». Η Παναγία μας πολιτεύθηκε «αρεταίς παντοίαις». Ήταν, κατά την πατερική φωνή «κήπος χαρίτων».
Τι είχε και γιατί εξέλεξε την Μαρία της Ναζαρέτ ως μητέρα Του, ο Υιός και Λόγος του Πατρός; Μήπως είχε πλούτη και δόξα, λαμπρά κοσμήματα και πολυτελείς αμφιέσεις των ευγενών ηγεμονίδων της Ρώμης; Η μήπως το λάμπον επίχρισμα της ελληνικής σοφίας και παιδεύσεως; Τίποτε από αυτά δεν είχε, τα οποία άλλως τε δεν συγκινούν τον Κύριο.
Η πτωχή και απέρριτη Παρθένος της Ναζαρέτ είχε κάτι άλλο πολύτιμο, αληθινό και εξαίρετο, το οποίο καμία γυναίκα δεν διέθετε σε αυτόν τον βαθμό. Είχε στολισμό που αγνοεί την επίδειξι και την ματαιότητα. Είχε τον λαμπρό στολισμό των αρετών.
Σήμερα, στην λαμπρή της δόξα, προβάλλονται οι αρετές της και μας διδάσκουν.
Σε ποιά άλλη γυναίκα ο Αρχάγγελος είπε τον υπέροχο χαιρετισμό «κεχαριτωμένη και ευλογημένη συ εν γυναιξί»; (Λουκ. α’,28) Ποιός άλλος άνθρωπος τιμήθηκε με τέτοια τιμή; Η Παναγία μας, αν και άκουσε τόσα επαινετικά, δεν υπερηφανεύθηκε. Βυθίστηκε μόνο στο ιερό δέος των ταπεινών ψυχών και ταπεινώθηκε περισσότερο. Όσο ο Τριαδικός μας Θεός την ύψωσε, τόσο αυτή ταπεινώθηκε και σμίκρυνε τον εαυτό της σε όλη της τη ζωή. Η μεγάλη ταπείνωσι της Παναγίας μας την εκόσμησε με την εξ ίσου μεγάλη αρετή της σεμνότητος, με την αρετή την οποία ειρωνεύεται σήμερα ο κόσμος μας.
Μέσα στην παγκόσμια ιστορία η Παναγία μας κατέχει την πρώτη θέσι στην σεμνότητα. Είναι η «κεχαριτωμένη και ευλογημένη εν γυναιξί». Εάν ήταν από τις νέες εκείνες που έχασαν την μεγάλη αρετή της σεμνότητος, της αιδημοσύνης, της εντροπής, την οποία της έδωσε ο Θεός σαν ισχυρό περιτείχισμα της καθαρότητος, δεν θα αισθανόταν καμία ταραχή από την εμφάνισι και τον χαιρετισμό του αγνώστου ανδρός, του αρχαγγέλου.
Οι νέες, που σήμερα έχασαν την εντροπή και παρουσία, που ζουν σαν προσόν τον άσεμνο τρόπο και λόγο στη συμπεριφορά τους, δεν ταράσσονται σε ανάλογες συναντήσεις. Η σεμνή Παρθένος Μαρία αισθάνθηκε μεγάλη συστολή και ταραχή∙ και στην παρθενική της όψι ανέβηκε το χαριτωμένο εκείνο κοκκίνισμα της εντροπής, το οποίο δυστυχώς χάνουν σήμερα οι νέες και γι  αὐτό φθάνουν σε φοβερά ναυάγια.
Η βαθειά ταπείνωσι και η σεμνότητα έθρεψαν, εκαλλιέργησαν και εδραίωσαν στη Μαρία της Ναζαρέτ ο,τι πιο χαριτωμένο, υψηλό και θαυμαστό:  την υπέρ τους αγγέλους καθαρότητα και αγνότητα.
Μέσα από τα μολυσμένα σπλάχνα του σαπισμένου από την διαφθορά κόσμου της Ναζαρέτ, ανεβλάστησε ως άνθος της παρθενίας η μοναδική σε όλους τους αιώνες Παρθένος Μαρία. Το χαμηλό, το κακότροπο, το δυσφημισμένο κοινωνικό περιβάλλον της περιοχής εκείνης, για την αποστασία του, την ακολασία του και την διαφθορά του, δεν μπόρεσε να πλησιάσει, να μολύνει, να καλύψει, το υψηλότερο Όρος της καθαρότητος και της αγνότητος. Η Παναγία μας θέλησε να παραμείνη ταπεινή, σεμνή, αγνή και χάριτι Θεού το επέτυχε.

Αγαπητοί, θαυμάζουμε την Παναγία μας για τις αρετές της, μας εκπλήσσει το μεγαλείο της, έχουμε όμως λύπη και πόνο για τον κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε. Ζούμε μέσα σε ένα κόσμο παρηκμασμένο, χυδαίο, αναίσχυντο, σκληρό, απάνθρωπο, σε ένα κόσμο που έφθασε στο ναδίρ της αθλιότητος γιατί άφησε τον Θεό και το άγιο θέλημά Του και θέλει να ζη με άκρατο εγωισμό, με αναίδεια, με αναισχυντία, με σαρκολατρεία.
Όλοι όσοι αγαπούμε την Παναγία μας και θέλουμε να την τιμήσουμε, ελάτε να προσβλέψουμε ειλικρινά στις αρετές της, να καθρεφτίσουμε την προσωπική μας ζωή στη λαμπρότητά της, και να αρνηθούμε την αποστασία και την παθογόνο ζωή του κόσμου. Όσο πιο ειλικρινά και με συνέπεια μιμηθούμε την Παναγία μας, τις λαμπρές αρετές της, τόσο μεγαλύτερο κέρδος θα έχουμε και στη γη και στον ουρανό.    Να  μιμηθούμε  την  ταπείνωσί  της.
Να συναισθανθούμε ότι είμαστε αδύναμοι, μικροί, φθαρτοί, πρόσκαιροι και μάλιστα αμαρτωλοί.
Να σκύψουμε με ευλάβεια εμπρός στο μεγαλείο, την αγάπη και το έλεος του Κυρίου μας, να μετανοήσουμε ειλικρινά, και η ζωή μας να γίνη μία ταπεινή υπακοή στο θείο θέλημά Του.
Μην το αμφισβητήσουμε. Ο φοβερός εγωισμός μας και η φιλαυτία μας, μας απογυμνώνουν από τη χάρι του Θεού μας και μας παραδίδουν σαν σάρκες γεμάτες πάθη, στην εξαθλίωσι.
Να ντυθούμε κι εμείς με την αρετή της σεμνότητος, την οποία ο κόσμος έχει πετάξει και χλευάζει σήμερα. Όταν ο άνθρωπος αποβάλλει την σεμνότητα, τότε ξεφεύγει από τον προορισμό του και καταντάει ευτελιστική υπάρξι.
Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος λέει ότι «η απώλεια της εντροπής είναι η πύλη των πιο φοβερών κακών…». Ποιά ηθική ευαισθησία μπορεί να έχει εκείνος που πέταξε κάθε ίχνος εντροπής και αξιοπρεπείας;
Ιδιαιτέρως ας προσέξουν την αρετή της σεμνότητος οι γυναίκες και οι νέες. Το μάθημα της σεμνότητος πρέπει να ξεκινάει μέσα από την οικογένεια, από την σεμνή μητέρα. «Το πιο θελκτικό και όμορφο λουλούδι της γυναικός είναι το υπέροχο κοκκίνισμα της εντροπής» υπογραμμίζει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, ενώ «η αναισχυντία και η έλλειψι της εντροπής είναι μητέρα της ανηθικότητος και της ακολασίας» προσθέτει ο αββάς Δωρόθεος.
Έπειτα, η ανδροποίησι της γυναικός η η γυναικοποίησι του ανδρός δεν είναι κατόρθωμα, αλλά ξεπεσμός και προσβολή των ανθρωπίνων προσώπων. Καλλιεργώντας, κατ’ αυτόν τον τρόπο, την ταπείνωσι και την σεμνότητα, ας εργασθούμε να διδαχθή, να απλωθή και να εδραιωθή ιδιαιτέρως μέσα στην νεότητά μας η Τρίτη αρετή της Παναγίας μας, που αναφέραμε, δηλαδή η καθαρότητα, η αγνότητα.
Η αγνότητα είναι αιώνιο και αμάραντο άνθος. Είναι στολή αγγέλων. Είναι άφθαστος θησαυρός, που ετοιμάζει μια εύρωστη ζωή για το νέο και τη νέα, μια δημιουργική οικογένεια, που συνοδεύει μικρούς και μεγάλους και τους οδηγεί σε μια αγιασμένη πορεία, στη γη και στον ουρανό.

Αγαπητοί,
Μια κοινωνία, ένας κόσμος που νομιμοποιεί και δικαιώνει τη λατρεία του «εγώ», την αναίδεια, την αναισχυντία, που βυθίζεται στη σαρκολατρεία και τη διαστροφή, είναι πολύ κοντά στον αφανισμό. Δυστυχώς και η Ελλάδα μας, αφού οι Έλληνες άφησαν το θέλημα του Χριστού μας, βαδίζει με σταθερότητα σε αυτή την πορεία της φθοράς.
Η Παναγία μας είναι το εξαίρετο υπόδειγμα όλων μας, ιδιαιτέρως δε της νεότητος.  Μπορούμε να ανακόψουμε το κατρακύλισμα του αφανισμού μας, με το παράδειγμα των αρετών της: με την ταπείνωσί της,  τη σεμνότητά της,  την αγνότητά της.
Σήμερα, που εορτάζουμε την ένδοξο Κοίμησί της, ας θελήσουμε να εγκολπωθούμε και να μιμηθούμε τις μεγάλες αρετές της.
Ας προσευχώμαστε, ας παρακαλούμε την Παναγία μας, ως πρέσβειρα και σώτειρα, να πρεσβεύη για μας, αλλά και για το κλυδωνιζόμενο Έθνος μας.
Έτσι, αγαπητοί, θα εορτάσουμε άξια  και θα τιμήσουμε αληθινά την Παναγία μας.

Μετά πατρικών ευχών

O ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΚΟΣΜΑΣ

Τρίτη 9 Αυγούστου 2016

περί αρτοκλασίας

Στην αξιόλογη ιστοσελίδα του "χορού ψαλτών Νάξιοι μελιστές" διαβάσαμε ένα λίαν κατατοπιστικό άρθρο για την αρτοκλασία.  Επειδή, διευκρινίζει και αρκετά άγνωστα εν πολλοίς στοιχεία, το αναδημοσιεύουμε.

Η σημασία και ο χρόνος τέλεσης της ακολουθίας της Αρτοκλασίας.

Γεωργίου Ζαραβέλα
Λειτουργιολόγου
Καθηγητού Θεολόγου
Α΄ Αρσακείου Γυμνασίου Ψυχικού

Η προσφορά άρτων για ευλογία στο ναό αποτελεί παλαιότατη συνήθεια, οι βάσεις της οποίας ανάγονται στην προχριστιανική εποχή. Ο άρτος συνιστά, διαχρονικά, μια από τις βασικότερες τροφές του ανθρώπου και γι’ αυτό αποτελεί σεβαστό είδος διατροφής από όλες τις θρησκείες. Ο άρτος στην Εκκλησία του Χριστού είναι ακόμα πιο σεβαστός, αφού ο ίδιος ο Κύριος ευλογώντας τον, τον κατέστησε ως την κατ’ εξοχήν αρμόζουσα στον άνθρωπο τροφή. Η ευλογία των πέντε άρτων και ο χορτασμός των πεντακισχιλίων ανδρών, η ευλογία και η κλάση των άρτων στην Εμμαούς και φυσικά η κλάση του άρτου κατά την παράδοση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας από τον ίδιο τον Κύριο στο Μυστικό Δείπνο είναι μερικά παραδείγματα από την επίγεια δράση Του. Στην τελευταία περίπτωση ο άρτος μεταβάλλεται και καθίσταται αυτό το ίδιο το Σώμα του Χριστού, του ἄρτου τοῦ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάντος.


Η κεντρική θέση του άρτου στη λατρεία της Εκκλησίας καθίσταται εμφανής και σήμερα, δεδομένου ότι αποτελεί το ένα από τα συστατικά της Θείας Ευχαριστίας, και κατά τη μεταβολή των Τιμίων Δώρων καθίσταται Σώμα Χριστού. Η σημαντική παρουσία του άρτου στη λατρεία προβάλλεται σε δεύτερο πλάνο με την ακολουθία της αρτοκλασίας.

Κατά την ευλογία της αρτοκλασίας, αγιάζονται πρωτίστως και κυρίως πέντε άρτοι, σύμφωνα και με το κυριακό θαύμα της αύξησης των ισαρίθμων άρτων. Οι άρτοι πρέπει να είναι ίδιοι, ως προς τα υλικά και τον τρόπο ζύμωσης, με τους προσφερόμενους στην προσκομιδή του ναού για την επιτέλεση της Ιεράς Μυσταγωγίας, δηλαδή να είναι ένζυμοι, ζυμωμένοι από αλεύρι σίτου και να φέρουν στην επιφάνειά τους τη σφραγίδα ΙΣ-ΧΣ - ΝΙ-ΚΑ. Ο ένας από αυτούς είναι, συνήθως, εμφανώς μεγαλύτερος και τίθεται προς ευλογία στο κέντρο και ανώτερα από τους υπόλοιπους τέσσερις. Η σημερινή συνήθεια προσφοράς άρτων ζυμωμένων με τη μορφή γλυκίσματος ή ακόμα και με την επικάλυψη ζάχαρης δεν έχει καμία αναφορά στην παλαιά τάξη της ακολουθίας, η οποία τηρείται μέχρι σήμερα σε αρκετές Ιερές Μονές. Η εξωραϊσμένη μορφή των άρτων έρχεται σε αντίθεση με τον πραγματικό σκοπό της αρτοκλασίας, που σε καμία περίπτωση δεν είναι ο κορεσμός των αισθήσεων.

Η ακολουθία της αρτοκλασίας περιλαμβάνει και την ευλογία οίνου, ελαίου και σίτου. Η χρήση αυτών των ειδών δεν είναι τυχαία, καθώς αποτελούν μερικά από τα βασικότερα είδη διατροφής του ανθρώπου. Τα τρόφιμα αυτά μνημονεύονται πολλές φορές στο βιβλικό κείμενο, ενώ τυγχάνουν ευλογίας και από τον ίδιο τον Κύριο κατά την επίγεια δράση Του. Τα είδη αυτά προσάγονται στο ναό, ώστε να ευλογηθεί ολόκληρη η συγκομιδή και οι προμήθειες των πιστών, όπως και στην περίπτωση της ευλογίας των απαρχών, δηλαδή των πρώτων καρπών κάθε καλλιέργειας, με στόχο της ευλογία όλης της σοδειάς. Η συν-ευλογία του σίτου δεν απαντάται συχνά στη σύγχρονη πρακτική, θα ήταν καλό, όμως, να παρατίθεται μικρή ποσότητά του μαζί με τα άλλα είδη, καθώς μνημονεύεται και στην ευχή της ευλογίας τους. Μαζί με τα ανωτέρω, τέλος, τοποθετούνται πέντε καθαρά κεριά σε σταυρική διάταξη, πάνω σε ειδικό μανουάλι.

Οι πέντε άρτοι προσφέρονται προς ευλογία ακέραιοι και τεμαχίζονται αποκλειστικά μετά την ευλογία της αρτοκλασίας, ώστε να διανεμηθούν στους πιστούς, ενώ τα λοιπά τρία είδη επιστρέφονται σε όποιον προσέφερε την αρτοκλασία, ώστε να τοποθετηθούν ξανά μαζί με το υπόλοιπο σιτάρι, λάδι και οίνο του νοικοκυριού ως ευλογία. Στις σύγχρονες αστικές οικογένειες, στις οικίες των οποίων δεν υπάρχουν μεγάλα αποθέματα από αυτά, μπορούν να καταναλώνονται απευθείας από την οικογένεια ή έστω να παραμένουν στο ναό προς εξυπηρέτηση των αναγκών του. Τα ήδη ευλογημένα προϊόντα, πάντως, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επαναχρησιμοποιούνται σε επόμενες ακολουθίες της αρτοκλασίας, αφού είναι ήδη αγιασμένα και ο σκοπός της ευλογίας τους δεν είναι η τυπική τοποθέτησή τους μαζί με τους άρτους στο σχετικό τραπέζι.

Η θέση της ακολουθίας της αρτοκλασίας στο τελετουργικό της Εκκλησίας απαντάται στις μοναστικές αγρυπνίες, οι οποίες τελούνται κατά τη μνήμη μεγάλων εορτών και εορταζομένων αγίων. Οι άρτοι ευλογούνται, συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια του Εσπερινού, στην ειδική τελετή της λιτής, η οποία λαμβάνει χώρα στο νάρθηκα του καθολικού, μετά τα πληρωτικά και πριν τα απόστιχα. Η σημασία της αρτοκλασίας είναι καθαρά πρακτική, αφού στηρίζει σωματικά τους μοναχούς, ώστε να αντέξουν τη μακρά έκταση της ακολουθίας, ενώ θυμίζει την τάξη των παλαιοχριστιανικών συνάξεων, στις οποίες οι συναγμένοι πιστοί συνέτρωγαν πριν από την ανάμνηση του Κυριακού Δείπνου, δηλαδή την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας.

Η πρακτική αυτή του μοναστικού τυπικού εισχώρησε σταδιακά και στην ενοριακή πράξη και συγκεκριμένα στους πανηγυρικούς εσπερινούς μεγάλων εορτών ή σε μνήμες εορταζομένων αγίων. Η αρτοκλασία μετακλήθηκε αργότερα κατ’ άκρα οικονομία και στις πρωινές ακολουθίες, λόγω των αναγκών του κοσμικού βίου και προς διευκόλυνση των πιστών, περί το τέλος της ακολουθίας του όρθρου και πριν από την έναρξη της Θείας Λειτουργίας. Η μετάθεση αυτή αλλοίωσε την αρχική σημασία της αρτοκλασίας, δηλαδή το στηριγμό των αγρυπνούντων αδελφών στις ιερές μονές. Ο κίνδυνος επισκίασης, όμως, αυτού καθ’ αυτού του κέντρου της σύναξης, δηλαδή της Θείας Ευχαριστίας, από την ευλογία των άρτων χρήζει ιδιαίτερης προσοχής από τους λειτουργούς. Το φαινόμενο τέλεσης της αρτοκλασίας ακόμα και κατά τη διάρκεια ή μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας είναι καινοφανές, αστήρικτο λειτουργικά και θεολογικά και πρέπει να αποφεύγεται.

Η τέλεση της ακολουθίας έχει νοηματική συνάφεια με την εσπερινή ακολουθία και όχι με την ακολουθία του όρθρου, όπως επέβαλλε η λαϊκή ευσέβεια στη λατρεία. Η κινούμενη από ευσέβεια, αλλά ανατρεπτική της κανονικής λειτουργικής πρακτικής συνήθεια μετέστρεψε το αρχικό νόημα της ακολουθίας, επηρεάζοντας και τη μοναδικότητα της Θείας Ευχαριστίας, του Μυστηρίου των Μυστηρίων. Η ευλογία άρτων κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας απάδει προς την ουσία της λατρείας της Εκκλησίας, όπου αποκλειστική θέση κατέχει ο ευχαριστιακός άρτος, το Σώμα του Κυρίου. Η ευλόγηση κοινών άρτων είναι αδιανόητη, όταν το εκκλησιακό σώμα συνάγεται γύρω από τον κοινό ευχαριστιακό άρτο και το κοινό ποτήριο.

Η ασυμβατότητα του πανηγυρικού χαρακτήρα της ευλογίας των άρτων με το πένθιμο ύφος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής είναι δηλωτική για τον καιρό τέλεσης ή μη της ακολουθίας. Η αρτοκλασία, σύμφωνα με την ισχύουσα κανονική τάξη, δεν μπορεί να τελείται κατά τις νηστίσιμες ημέρες της τεσσαρακονθήμερης περιόδου. Η Εκκλησία, όμως, και πάλι κατ’ άκρα οικονομία, ύστερα από τις απαιτήσεις των ποιμαντικών αναγκών του λαού, όρισε να ευλογούνται άρτοι κατά τις ημέρες τέλεσης Προηγιασμένης Θείας Λειτουργίας, αμέσως μετά το "Κατευθυνθήτω". Η τάξη αυτή είναι εφικτή, δεδομένου ότι η Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία αποτελεί απλή ακολουθία μετάδοσης των Τιμίων Δώρων στους πιστούς και όχι τελεία Θεία Λειτουργία. Η συνήθεια αυτή θα ήταν καλό να αποφεύγεται, ώστε να μη διασαλεύεται η κανονική τάξη και να υπάρχει στοιχειώδης διάκριση των ημερών και των περιόδων του εκκλησιαστικού έτους.

Παρασκευή 5 Αυγούστου 2016

δοξολογία Αθ. Πέττα σε πλάγιο τέταρτο

Στην εορτή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου μας ψάλλουμε σε ήχο πλάγιο του τετάρτου το δοξαστικό των αίνων "παρέλαβεν ο Χριστός...". Οπότε (κατά το τυπικό) οφείλουμε να συνεχίσουμε ομόηχα και τη δοξολογία.
Παρουσιάζουμε λοιπόν μία ωραία (έντεχνη) δοξολογία του δασκάλου Αθανασίου Πέττα, η οποία κινείται σε όλη την κλίμακα του ήχου, μάλιστα συχνά και στην επταφωνία (άνω ΝΗ). 







Τρίτη 2 Αυγούστου 2016

δύναμις Καλογήρου (υπό Παντ. Καντάνη)

Ο αγαπητός συνάδελφος Παντελής Καντάνης στον ιερό ναό Αγίας Παρασκευής Αγρινίου, όπου διακονεί, διεξάγει μία σοβαρότατη προσπάθεια μαζί με μαθητές του κι άλλους φίλους-γνωστούς να αποδώσει χορωδιακώς τους ύμνους της Εκκλησίας μας. Τού πρέπουν συγχαρητήρια γι' αυτό!  Παρουσιάζομε το δύναμις του Καλογήρου σε ήχο πλάγιο του πρώτου, όπως το απέδωσε λίαν καλώς κατά την εφετινή πανήγυρη, 26 Ιουλίου 2016.  Η ανάρτηση έγινε από τον γιο του Αναστάσιο (εξίσου μουσικολογιώτατο).