Πέμπτη 31 Αυγούστου 2017

Γιάννης Παπαχρήστος.





 Ο μελωδικότατος συμπατριώτης μας Γιάννης Παπαχρήστος στην πανήγυρη του Αγίου Ιωάννη Ρέντη, δίπλα στον πρωτοψάλτη & χοράρχη Σταύρο Πήλιουρα.

Παρασκευή 25 Αυγούστου 2017

η ψαλτική στην υπηρεσία του συγκρητισμού;

Αναδημοσιεύομε κατωτέρω μικρό άρθρο του κ. Σωκράτη Αρπακουλάκη, δημοσιευθέν στον "ορθόδοξο τύπο" στο τεύχος 2173 της 14ης Ιουλίου 2017, δίνοντας αφορμή για προβληματισμό σε όλους τους ιεροψάλτες και φιλόμουσους. 
Μπορούν οι ύμνοι της λατρείας να λέγονται σε οποιοδήποτε τόπο;

"Στὰ πλαίσια τοῦ Φεστιβὰλ Ἀθηνῶν & Ἐπιδαύρου πραγματοποιεῖται συναυλία στὸ Ἡρώδειο ὅπου ὅπως ἀναφέρεται «ἡ βυζαντινὴ μουσικὴ συναντᾶ τὴν ὀθωμανική (...). Ὁ Βυζαντινὸς Χορὸς Τρόπος συμπράττει μὲ σύνολο Τούρκων τραγουδιστῶν θρησκευτικῆς μουσικῆς μὲ γέφυρα δύο ὄργανα: τὴ λύρα ποὺ παίζουν οἱ Ἕλληνες τῆς Πόλης καὶ τὸ νέι, τὸ μουσικὸ ὄργανο τῶν δερβίσηδων». 
Εἶναι κάτι ποὺ δυστυχῶς δὲν γίνεται γιὰ πρώτη φορά. Στὸ παρελθὸν καὶ ἡ ΕΛ.ΒΥ.Χ., ὑπὸ τὴ διεύθυνση τοῦ ἀοιδίμου διδασκάλου Λυκούργου Ἀγγελόπουλου, εἶχε συμμετάσχει σὲ τέτοιου εἴδους ἐκδηλώσεις. Εἶναι λυπηρὸ τὸ φαινόμενο ψάλτες, κατώτεροι κληρικοὶ φέροντες τὴν ἐνδυμασία τῆς διακονίας τους νὰ ἀσελγοῦν σὲ μία τέχνη κατεξοχὴν λειτουργική, ἀρρήκτως συνδεδεμένη μὲ τὴ Λατρεία τῆς Ἐκκλησίας. Ἀπογυμνωμένη ἀπὸ τὸ περιβάλλον στὸ ὁποῖο γεννήθηκε καὶ ἀναπτύχθηκε, ἡ ψαλτικὴ περιφέρεται ὡς στεῖρο στοιχεῖο πολιτισμοῦ, ὡς μουσειακὸ εἶδος, σὲ θέατρα καὶ σκηνὲς συγκερασμένη μὲ ἀλλότριες θρησκευτικὲς τέχνες πρὸς τέρψιν μιᾶς θολοκουλτουριάρικης ἐλὶτ καὶ ἄλλων γνωστῶν συγκρητιστικῶν κύκλων. Καμμία ἀντίρρηση δὲν ὑπάρχει ὡς πρὸς τὴν κοινὴ μουσικὴ πορεία τῶν δύο πολιτισμῶν (βυζαντινοῦ καὶ ὀθωμανικοῦ). Ἡ ἀνάδειξη ὅμως κοινῶν μουσικῶν χαρακτηριστικῶν θὰ μποροῦσε νὰ πραγματοποιηθεῖ μὲ χρήση μόνο ἐξωεκκλησιαστικῶν συνθέσεων. Ἔχοντας συνεργαστεῖ μὲ τὸν ἐν λόγῳ χορὸ ἀπὸ τὴ σύστασή του ἕως σήμερα, γνωστοποίησα μέσῳ ἐπιστολῆς μου στὸ διδάσκαλό μου καὶ διευθυντὴ τοῦ Βυζαντινοῦ Χοροῦ Τρόπος κ. Κωνσταντῖνο Ἀγγελίδη τὴ λήξη τῆς συνεργασίας μας, γιὰ τοὺς λόγους ποὺ ἀνέφερα παραπάνω.
Ἡ χρησιμοποίηση τῆς ψαλτικῆς τέχνης πρὸς ἐξυπηρέτηση οἰκουμενιστικῶν σχεδίων εἶναι μία πολὺ παλιὰ ἱστορία. Στὴ βιογραφία τοῦ ἀοιδίμου Α.Π.Μ.τ.Χ.Ε. Θρασυβούλου Στανίτσα, γραμμένη ἀπὸ τὸν π. Σεραφεὶμ Φαράσογλου, ἀναφέρεται μὲ καμάρι ὅτι ἔψαλε στὸ ἱστορικὸ γεγονὸς τῆς ἐπιδόσεως τοῦ «Τόμου ἀγάπης» πρὸς τὸν πάπα μέσα στὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου Λατερανοῦ στὴ Ῥώμη παρουσίᾳ τοῦ πάπα καὶ ἀντιπροσώπων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου τὸ ἔτος 1972. Ἐπίσης στὴ γνωστὴ στὸν ἱεροψαλτικὸ κόσμο ἐκπομπὴ τοῦ Ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος «Πρόσωπα καὶ Παράδοση», ποὺ μεταδιδόταν ἕως προσφάτως, ὁ τότε προσκεκλημένος τῆς ἐκπομπῆς Λαμπαδάριος τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Θωμᾶ Ἀμπελοκήπων (Γουδῆ) κ. Πέτρος Πάτρας ἀναφέρεται μὲ ἰδιαίτερη ἱκανοποίηση στὴ συμμετοχή του μὲ τὴ χορῳδία τοῦ  Α.Μ.Μ.τ.Χ.Ε. Θεοδώρου Βασιλικοῦ στὸ Πανθρησκειακὸ συνέδριο τῆς Ἀσσίζης.
Δὲν τὰ γράφω αὐτὰ θέλοντας νὰ σπιλώσω τὴ μνήμη καταξιωμένων Ἀρχόντων Πρωτοψαλτῶν οὔτε νὰ δυσφημίσω ἐν ἐνεργείᾳ ἀξιολογότατους Πρωτοψάλτες καὶ διευθυντὲς περίφημων χορῳδιακῶν σχημάτων. Ἐξάλλου ὁ κ. Ἀγγελίδης ὑπῆρξε διδάσκαλός μου καὶ ἐγὼ συνεργάτης του στὸ Βυζαντινὸ Χορὸ Τρόπος. Ἁπλῶς μὲ λυπεῖ βαθύτατα ἡ λανθασμένη ὀπτικὴ γωνία ἀπὸ τὴν ὁποία βλέπουν τὴν ὕψιστη αὐτὴ λειτουργικὴ τέχνη τῆς Ἐκκλησίας οἱ ἐκπρόσωποι καὶ ἐκφραστές της."

Τρίτη 22 Αυγούστου 2017

η χορωδία μας στην ιερά μονή Φωτμού

Δημοσιεύουμε σήμερα τρεις (3) ακόμη φωτογραφίες του κλιμακίου της χορωδίας μας, το οποίο απέδωσε επίκαιρους ύμνους στην εκδήλωση της 16ης Αυγούστου.
Με την ευκαιρία αυτή ευχαριστούμε θερμώς τον Δήμο Θέρμου και τον αγαπητό δάσκαλο - ιεροψάλτη Αθανάσιο Ζέρη για τη συνεργασία που είχαμε, καθώς και για το δείπνο που παρέθεσαν στα λουτρά Μυρτιάς.



Πέμπτη 17 Αυγούστου 2017

Έναρξη εκδηλώσεων για τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό στη γενέτειρά του

   Ξεκίνησαν στον Δήμο Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας οι εκδηλώσεις για την μνήμη του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού που σε λίγες ημέρες τιμάται. Ιδιαιτέρως φέτος οι εκδηλώσεις είναι αφιερωμένες σε γνωστά αρχαιολογικά και βυζαντινά μνημεία της περιοχής του Θέρμου. Για τον λόγο αυτό η σηματοδότηση των εκδηλώσεων έγινε όχι μέσα στην πόλη του Θέρμου, αλλά σε ένα ξεχασμένο μοναστηράκι την Ιερά Μονή Φωτμού η Φωτεινού όπως ονομάζεται.
   Η Ιερά Μονή Φωτμού η Φωτεινού αποτελεί βυζαντινό μνημείο το οποίο ανακαλύφθηκε ύστερα από επίμονη εργασία του αειμνήστου καθηγητού Βυζαντινής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Αθανασίου Παλιούρα. Βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το χωριό Πετροχώρι Θέρμου. Είναι αφιερωμένο στην Υπεραγία Θεοτόκο την Περίβλεπτο. Εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Την ονομασία της η Μονή την έλαβε πιθανότατα από την θέση στην οποία βρίσκεται σε σχέση με την λίμνη Τριχωνίδα. Σήμερα διασώζεται μόνο το καθολικό της Μονής με εμφανείς κάποιες αγιογραφίες του 15ου αιώνος και στα νοτιοανατολικά κάποια ερείπια κελιών. Την Ιερά Μονή κόσμησε και ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, αλλά και άλλες προσωπικότητες της περιοχής.
   Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με την τέλεση Εσπερινού και Αρτοκλασίας από τον σύλλογο Αποκουριτών Αθηνών «Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός». Τον πανηγυρικό Εσπερινό τέλεσε ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Θεόκλητος Ράπτης, Αρχιερατικός Επίτροπος Θέρμου, συμπαραστατούμενος από τον αιδεσιμολογιώτατο π. Σπυρίδωνα Λόντο, Προϊστάμενο του Ιερού Νοαύ Ζωοδόχου Πηγής Ακαδημίας Αθηνών, τον αιδεσιμότατο π. Κωνσταντίνο Γιολδάση, εφημέριο Πετροχωρίου και τον αιδεσιμότατο π. Βασίλειο Λάμπο, εφημέριο Χρυσοβίτσης Θέρμου. Τους ύμνους του Εσπερινού απέδωσε κλιμάκιο της χορωδίας του συλλόγου Ιεροψαλτών Αγρινίου «Άνθιμος ο Αρχιδιάκονος», υπό τη διεύθυνση του χοράρχου κυρίου Λεωνίδα Γαρουφαλή.
    Στη συνέχεια και αφού παρετέθη ως κέρασμα το παραδοσιακό λουκούμι και νερό, στο προαύλιο της Μονής, η οσιολογιωτάτη μοναχή  Μαριάμ Σκαβάρα, ηγουμένη της Ιεράς Μονής Κατερινούς, επί χρόνια καθηγήτρια Φιλόλογος, Δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας και συγγραφέας βιβλίου που αφορά την Ιερά Μονή Φωτμού μας μίλησε για την προσφορά των Μοναστηριών στον αγώνα της Επανάστασης, την ιστορία της Ιεράς Μονής Φωτμού αλλά και την παρουσία του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στην Μονή. Τόνισε δε την ενότητα την οποία είχαν τα Μοναστήρια με χαρακτηριστικό παράδειγμα στα έτη 1780-1834, όπου ο ιερομόναχος Αμβρόσιος διετέλεσε ηγούμενος της Μονής Προδρόμου στη Δερβέκιστα, ενώ συγχρόνως υπήρξε και ηγούμενος των Μονών Μυρτιάς και Φωτμού, τουλάχιστον από το 1826.
    Στο τελευταίο μέρος της εκδήλωσης το κλιμάκιο της χορωδίας του συλλόγου Ιεροψαλτών Αγρινίου «Άνθιμος ο Αρχιδιάκονος» απέδωσε ύμνους από την εορτή του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού (απολυτίκιο και καθίσματα Όρθρου) και δύο ύμνους προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου (Άξιον Εστί και μία προσευχή του Αγίου Ισαάκ του Σύρου μελοποιημένη). Του ύμνους παρουσίασε και σχολίασε θεολογικά ο κ. Σωκράτης Ψιλιάς, Θεολόγος Μ.Α. και Φιλόλογος, οποίος αναφέρθηκε και σε σύντομα περιστατικά από τον βίο του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού.

   Την εκδήλωση έκλεισαν ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Θεόκλητος Ράπτης, ο οποίος εκπροσωπώντας τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Κοσμά ευχαρίστησε τους παρισταμένους για την παρουσία τους και κάλεσε να ακολουθήσουμε τα ίχνη του Αγίου Κοσμά για να μην χάσουμε και άλλο έδαφος από την χριστιανική μας πίστη και ελληνορθόδοξη παιδεία μας και ο Δήμαρχος Θέρμου που και αυτός με τη σειρά του ευχαρίστησε για την παρουσία όλων και τόνισε την ανάγκη να αναδεικνύονται τέτοια μνημεία όπως η Μονή Φωτμού.
























Τρίτη 15 Αυγούστου 2017

από τον θάνατο στην κοίμηση.

Ιωάννου Αν. Γκιάφη
Θεολόγου-Πολιτικού επιστήμονος

Το πιο αδυσώπητο πρόβλημα του κάθε ανθρώπου ίσως είναι αυτό του «θανάτου». Δύσκολα δύναται κάποιος να διαχειριστεί έναν αποχωρισμό, μια ξαφνική απώλεια, πόσο μάλλον τη δική του αναμέτρηση με τον θάνατο. Στην καθημερινότητά μας το φαινόμενο του αποχωρισμού γνωστών και συγγενικών προσώπων μας είναι σύνηθες, όταν πάσης ηλικίας άνθρωποι φεύγουν από τον παρόντα κόσμο. Η κοσμική αντίληψη και η ουμανιστική θεώρηση οδηγείται στο συμπέρασμα της νομοτελειακής πράξης. Τα κάθε είδους φιλοσοφικά ρεύματα συγκλίνουν στην άποψη του αρχαίου φιλοσόφου Πυθαγόρα: «πως σε όλους είναι γραφτό να πεθάνουν». Η Αγία μας Εκκλησία το ενστερνίζεται αυτό;
Με την πτώση των Πρωτοπλάστων και την έξωση του Αδάμ και της Εύας από τον κήπο της Εδέμ, εισήλθε ο θάνατος στο ανθρώπινο γένος. Ο Απ. Παύλος θα μας πει ξεκάθαρα ότι: «διαμέσου ενός ανθρώπου, του Αδάμ, εισήλθε στον κόσμο η αμαρτία και διαμέσου της αμαρτίας ο θάνατος κι έτσι ο θάνατος διαδόθηκε σε όλους τους ανθρώπους.» (Ρωμ. ε΄, 12) Κάθε άνθρωπος ως γνήσιος απόγονος των Πρωτοπλάστων γεύεται το πικρό ποτήρι του θανάτου. Από αυτό δεν ξέφυγε ούτε ο Κύριος της ζωής και του θανάτου. Ενώ θα μπορούσε να το αποφύγει, τον βλέπουμε να σταυρώνεται και να θανατώνεται. Ό,τι περνάει το δημιούργημα, πρώτος το πέρασε ο Δημιουργός. Πράγματι ο Θεάνθρωπος Χριστός πέθανε επί του Σταυρού. Με την διαφορά ότι δεν έμεινε στον θάνατο. Με την Ζωηφόρο Ανάστασή Του εκ των νεκρών, χάρισε αιώνια προοπτική στον καθένα μας.
Διανύοντας τον μήνα Αύγουστο, η Αγία μας Εκκλησία έρχεται και μας υπενθυμίζει και έναν άλλο θάνατο. Μόνο που δεν τον ονομάζει θάνατο, αλλά «κοίμηση». Στις 15 Αυγούστου ολάκερη η Ορθοδοξία απ’ άκρου εις άκρου εορτάζει και πανηγυρίζει την κοίμηση της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου. Και εδώ είναι το οξύμωρο! Μπορεί ένας θάνατος να εορτάζεται; Μπορούμε να πανηγυρίζουμε για τον χωρισμό ενός αγαπημένου μας προσώπου; Απεναντίας, εκ πρώτης όψεως, διακατεχόμαστε ανθρωπίνως από λύπη, πόνο, στεναγμό και όχι από αισθήματα χαράς και αγαλλίασης!
Ανατρέχοντας στην ιερά υμνολογία της ημέρας, θα διαπιστώσουμε τον θάνατο της Κυρίας Θεοτόκου να τον χαρακτηρίζουν οι ιεροί ύμνοι: «ένδοξη κοίμηση», «πάνσεπτο κοίμηση», «νέκρωση άφθορος» κ. ά. Είναι δυνατόν ποτέ ένας χωρισμός να είναι χαρμόσυνος; Κι όμως, ενώ μπορεί να φαίνεται απίθανο, στην περίπτωση της Θεοτόκου γίνεται πραγματικότητα! Όταν αναφερόμαστε στην Παναγία, ομιλούμε περί της «πανσέπτου Μεταστάσεώς της εις τους Ουρανούς.» Η Παρθένος Μαριάμ, όπως όλοι οι άνθρωποι, κληρονόμησε την φθαρτότητα, κάτι όμως από το οποίο καθαρίσθηκε κατά την ημέρα του Ευαγγελισμού. Μπορεί και αυτή ως άνθρωπος να πέθανε, αλλά δεν έμεινε στη φθορά, πέρασε στην αφθαρσία. Δεν την ‘‘κράτησε ο τάφος’’, προχώρησε στην αιωνιότητα.
Η Παρθένος Μαρία αξιώθηκε από τον Θεό, να γίνει η μητέρα του μονογενούς Υιού Του. Δεν επιλέχθηκε τυχαία από όλες τις γυναίκες προκειμένου να υπηρετήσει το σχέδιο της Θείας Οικονομίας. Είχε όλες τις προϋποθέσεις και συγκέντρωνε στο πρόσωπό της όλες τις αρετές ώστε αυτή να γεννήσει τον Θεάνθρωπο Χριστό. Η προσφορά της υπήρξε μοναδική για όλους τους ανθρώπους διότι διαμέσου αυτής έρχεται ο Σωτήρας Χριστός επί της γης. Όλη η επίγεια διάβασή της ήταν μια θεοδρομία. Από τον Ευαγγελισμό της μέχρι την Ανάληψη του Υιού της στους Ουρανούς, έδειξε το μεγαλείο της προσωπικότητάς της, ως μητέρα και ως γυναίκα. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς λίαν εύστοχα θα την χαρακτηρίσει: «ταμειούχο» και «περιοχή χαρίτων». Όντως η Παναγία έγινε ο ταμίας του πλούτου της Θείας Χάριτος. Και μάλιστα ο άγιος Γρηγόριος παρομοιάζει την προσφορά της Θεοτόκου ως εξής: «Όπως ένας αυτοκράτορας παρέχει κάποια χρήματα στους υπηκόους του διαμέσου του ταμία του, έτσι και ο Βασιλεύς Χριστός μας δωρίζει τα πνευματικά αγαθά μέσω της Θεοτόκου». Η Παναγία μας δεν καλλιέργησε μόνο τα χαρίσματά της, αλλά τα σκόρπησε και τα σκορπά στους ανθρώπους.
Τόσο λοιπόν χαριτώθηκε από το Θεό, που Αυτός την τίμησε και μετά θάνατον. Θα το ακούσουμε να ψέλνεται συνεχώς στους ιερούς ναούς: «η μετά τόκον Παρθένος και μετά θάνατον ζωσα.» Η Παναγία ολοκληρώνοντας την πορείας της στη γη, εκλήθη για τον Ουρανό. Προετοιμάσθηκε καταλλήλως και αναχώρησε για τα ουράνια σκηνώματα της δόξης του Θεού. Το θαυμαστό είναι ότι ενώ ‘‘κοιμήθηκε’’, μετά από τρεις ημέρες διαπιστώθηκε από τον Απ. Θωμά ότι αναστήθηκε σωματικά και αναλήφθηκε στους ουρανούς. Μήπως το ίδιο δεν συνέβη και με τον Χριστό; Και ο μονάκριβος Υιός της αναστήθηκε εκ του τάφου και αναλήφθηκε ύστερα από λίγο στους ουρανούς. Έτσι δικαιολογείται που ο λαός μας την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, την θεωρεί ως το «Πάσχα του Καλοκαιριού».
Η Κοίμηση της Θεοτόκου μας φανερώνει μια μεγάλη αλήθεια που δυστυχώς μέσα στην δίνη των προβλημάτων μας, την ξεχνούμε. Δεν υπάρχει θάνατος! Υπάρχει «κοίμηση». Δεν υπάρχει οριστική παύση της ζωής, αλλά ένα «πέρασμα» σαν αυτό που πραγματοποίησε η Μητέρα του Υψίστου, από τη γη στον ουρανό. Η Παναγία δεν πέθανε, ζει και ενυπάρχει μέσα στη ζωή των ανθρώπων. Οι συνεχείς θαυματουργικές παρεμβάσεις της αυτό αποδεικνύουν. Κάθε μέρα διαμεσολαβεί στον Κύριο μας για τα αιτήματά μας. Αδιαλείπτως πρεσβεύει στον Υιό της για την επίλυση των προβλημάτων μας. Συνεχώς μεταφέρει τις αγωνίες μας στον Ουράνιο Πατέρα μας. 
Ο θάνατος ενώ διαφαίνεται παντοτινός, ουσιαστικά είναι πρόσκαιρος, φθάνοντας μέχρι την Δευτέρα του Χριστού παρουσία. Δεν είναι μια απλή βιολογική αποσύνθεση ή μια σωματική διάσπαση. Ο θάνατος είναι ο προσωρινός χωρισμός της ψυχής από το σώμα, μιας και όταν θα έλθει ξανά ο Δικαιοκρίτης Κύριος θα ενωθούν οι ψυχές με τα σώματα των κεκοιμημένων αδελφών μας. Όσο κι αν μερικοί αναμηρυκάζουν ιδέες περί αποτεφρωτηρίων στην ορθόδοξη Ελλάδα μας και χωρίς να το καταλαβαίνουν πολεμούν την πατρίδα μας, η «κοίμηση» και μετάσταση εις τους Ουρανούς της Παναγίας μας τα διαψεύδει όλα. Η Παναγία κοιμήθηκε στον τάφο της Γεσθημανής και από το σκοτάδι του θανάτου πέρασε στο άκτιστο φως της Τρισηλίου Θεότητος, όπου συναντήθηκε μετά του Υιού της. Ως Μητέρα της Ζωής πορεύθηκε στην αληθινή Ζωή. Και εμείς μέσα από την θεοφιλή διαδρομή μας ας φθάσουμε από την κοσμική ανυπαρξία, στην πνευματική ύπαρξη! Από τον προσωπικό μας θάνατο στην δική μας ανάσταση! Με αυτή την προοπτική μπορούμε να ξεπεράσουμε εμπόδια, προβληματισμούς και στεναχώριες. Γένοιτο!

Κυριακή 13 Αυγούστου 2017

Τῇ ἀθανάτῳ σου κοιμήσει... (Σπ. Παπασούλη)

Ο αγαπητός φίλος και συνεργάτης μας Σπύρος Παπασούλης έχει ιδιαίτερο χάρισμα στη συγγραφή μουσικών κειμένων.  Τιμής ένεκεν, αναρτούμε το δοξαστικό των αίνων για την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.





Πέμπτη 10 Αυγούστου 2017

Τύπον τῆς ἁγνής λοχείας σου...

΄΄Τύπον της αγνής λοχείας σου΄΄. Καλοφωνικός Ειρμός Μπαλασίου Ιερέως. Ήχος α' .  Αποδίδει ο πρωτοψάλτης - καθηγητής Λεωνίδας Σκιαδάς.

Η ηχογράφηση πραγματοποιήθηκε στις 26 Ιουνίου 2004 στο Αγρίνιο από τον Νίκο Διονυσόπουλο.
Η εν λόγω ερμηνεία του καλοφωνικού ειρμού είναι από το
CD - 5: ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ 3 - που Ηχογράφησε η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΧΟΡΩΔΙΑ ΑΓΡΙΝΙΟΥ.

Το κείμενο:
Τύπον της αγνής λοχείας σου, πυρπολουμένη βάτος έδειξεν άφλεκτος και νυν καθ'ημών,των πειρασμών αγριαίνουσαν, κατασβέσαι αιτούμεν την κάμινον, ίνα σε Θεοτόκε, ακαταπαύστως μεγαλύνωμεν.

Τρίτη 8 Αυγούστου 2017

προσοχή στις ευχές του βαπτίσματος

Αξίζει να έχουμε υπόψιν μας τη σημασία της ορθής αναγνώσεως όλων των ευχών (γιατί όχι και τροπαρίων;) στις λατευτικές ακολουθίες. Το παρατιθέμενο περιστατικό ομιλεί εύγλωττα. 
Πατώντας επάνω στη φωτογραφία, ανοίγει σε μεγαλύτερο μέγεθος.


Σάββατο 5 Αυγούστου 2017

κήρυγμα εορτής Μεταμορφώσεως



   Ασφαλώς αγαπητοί μου η λέξη «λλοίωσις» μας φέρνει στο νου δυσάρεστες εικόνες και σκέψεις. Μάς θυμίζει φθορά και καταστροφή. Και αυτό είναι ίσως φυσικό γιατί στις ημέρες που ζούμε ο αρνητισμός έχει καταστεί τρόπος ζωής και κεντρικό νόημα.
   Για μία αλλοίωση όμως, μάς μίλησαν τόσο το σημερινό αποστολικό όσο και το ευαγγελικό ανάγνωσμα. Μία αλλοίωση μάς καλεί σήμερα η Εκκλησία μας να ζήσουμε, μία όμως παράδοξη αλλοίωση που δεν έχει ως σημείο αναφοράς την φθορά, αλλά την ανακαίνιση του εσωτερικού Ναού της προσωπικότητάς μας, δηλαδή της ψυχής μας. Αυτή η σημερινή αλλοίωση έχει κέντρο τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό και την αναλλοίωτη διδασκαλία Του.
   Τιμούμε σήμερα, αγαπητοί, την μεγάλη δεσποτική αορτή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου μας. Μία εορτή τόσο λαμπροφόρα και τόσο σημαντική που, αν και Κυριακή σήμερα, στάθηκε ικανή λόγω των πνευματικών της νοημάτων να υπερκαλύψει το αναστάσιμο της ημέρας. Ας παρακολουθήσουμε όμως εκτενέστερα το γεγονός που εορτάζουμε σήμερα και στη συνέχεια ας προσπαθήσουμε να εμβαθύνουμε σε αυτό.

Α. ΤΙ ΕΟΡΤΑΖΟΥΜΕ ΣΗΜΕΡΑ;
   Χρονικά θα τοποθετηθούμε λίγο πριν τα γεγονότα των Παθών Του Κυρίου μας στα Ιεροσόλυμα. Εύλογα βέβαια θα αναρωτηθεί κανείς γιατί μία εορτή που κανονικά θα έπρεπε να τοποθετηθεί μέσα στην Μεγάλη Τεσσαρακοστή, εορτάζεται εν μέσω του καλοκαιριού. Αυτή είναι μία άλλη ιστορία της οποίας η απάντηση αφορά αφ ενός μεν την εύρυθμη διαρρύθμιση του εκκλησιαστικού ημερολογίου, αφ ετέρου ότι δεν μπορεί μία τόσο λαμπροφόρα εορτή να εορτάζεται εν μέσω πένθιμης περιόδου όπως είναι η Μεγάλη Τεσσαρακοστή και τέλος, ένας τρίτος λόγος είναι και η πνευματική ενδυνάμωση των πιστών μιας και σε λίγες ημέρες θα εορτάσουμε ένα άλλο Πάσχα αυτό του καλοκαιριού, δηλαδή την Κοίμηση και μετάσταση της Υπεραγίας Θεοτόκου.
  Εκεί λοιπόν βρισκόμαστε. Στις τελευταίες επί γης ημέρες του Κυρίου μας με τους μαθητές του. Τους μαθητές που έχουν ήδη πληγωθεί και φοβηθεί από την επικείμενη απουσία του διδασκάλου του. «έμέ ο θεωρετε χοντα..» τους έχει προαναγγείλει. Τους μαθητές που, αν και έχουν βιώσει τόσα εξαίσια και θαυμάσια, ακόμη σκέφτονται με την κοσμική νοοτροπία και ζητούν πρωτοκαθεδρίες. Αυτούς τους μαθητές επιθυμεί να τονώσει ο Κύριος. Να πάρουν μια σύντομη γεύση για το πού Εκείνος πρόκειται να βρεθεί μετά τα γεγονότα τα οποία θα ακολουθήσουν αλλά και για το που οι μαθητές μπορούν να βρεθούν αν το επιθυμήσουν στ’ αλήθεια.
   Παραλαμβάνει λοιπόν ο Κύριος τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη και τους ανεβάζει στο υψηλό όρος Θαβώρ. Και εδώ πάλι μπορεί να μας γεννηθεί μία απορία. Γιατί δεν πήρε μαζί Του και τους δώδεκα μαθητές; Και σε αυτή την απορία υπάρχει απάντηση. Ο Κύριος δεν αναζητούσε οπαδούς. Ούτε ήθελε οι άνθρωποι αυτοί που επέλεξε για μαθητές να βρίσκονται μαζί Του από φόβο. Από τους δώδεκα μαθητές τους οποίους είχε, μόνο αυτοί οι τρείς προσπαθούσαν λίγο παραπάνω να κατανοήσουν Τον Κύριο και τα όσα δίδασκε και έπραττε. Κι αν προσέξουμε σχετικά στην Καινή Διαθήκη θα δούμε ότι ο Χριστός ξεκινά το έργο του με δώδεκα μαθητές. Σταδιακά μέσα στα Ευαγγέλια στις αναφορές μειώνεται ο αριθμός. Στην Μεταμόρφωση του Κυρίου μας εμφανίζονται αυτοί οι τρεις μαθητές, στα γεγονότα της σύλληψης εμφανίζονται δύο, ο Πέτρος και ο Ιωάννης, για να καταλήξουμε στον φρικτό Γολγοθά με έναν μόνο μαθητή αυτόν «ν γάπα ησούς», τον Ιωάννη.
   Τρεις λοιπόν μαθητές ζουν αυτό το εξαίσιο και παράδοξο που συμβαίνει στο όρος Θαβώρ. Και ποιό είναι αυτό; Ένα ακατανόητο φως εκτυφλωτικό που σαρώνει τα πάντα στην εμφάνισή του κυκλώνει Τον Κύριο. Τα ρούχα του γίνονται λευκά και η μορφή του αλλοιώνεται. Εδώ έρχεται η αλλοίωση με την οποία ξεκινήσαμε την αναφορά μας. Την εικόνα αυτής της αλλοίωσης θα έλθουν να συμπληρώσουν δύο από τους μεγάλους Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, ο Ηλίας και ο Μωυσής, οι οποίοι άκουσαν το πρωτευαγγέλιο. Δηλαδή, την ευχάριστη είδηση ότι ο Θεός ως πατέρας έχει ετοιμάσει σχέδιο για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους από το προπατορικό αμάρτημα.
   Η εικόνα θαμπώνει. Οι μαθητές δεν μπορούν να δουν τον Κύριο εν ετέρα μορφή και απλά σκύβουν κλείνοντας τα μάτια τους. Μόνο ο πολύς και ενθουσιώδης Πέτρος ζητά από τον Κύριο να στήσουν τρεις σκηνές και να μείνουν για πάντα στο όρος Θαβώρ. Όμως, όταν η οπτασία τελειώνει, ο Κύριος απλά παραλαμβάνει και πάλι τους τρεις έκθαμβους μαθητές και κατεβαίνουν και πάλι στον κόσμο.

Β. ΕΜΒΑΘΥΝΣΗ
   Αυτή την εξαίσια, την απερίγραπτη σε μεγαλείο και αδιανόητη σε ανθρώπινη λογική αλλοίωση μάς κάλεσε σήμερα η Εκκλησία μας να βιώσουμε, αγαπητοί μου. Να ανέβουμε και εμείς νοητά στο Θαβώρ και να αλλοιωθούμε πνευματικά. Στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα ακούσαμε τον αυτόπτη και αυτήκοο μάρτυρα αυτής της αλλοίωσης, τον Απόστολο Πέτρο να μας επισημαίνει πόσο απλόχερα ο Θεός μάς έδωσε τη δυνατότητα να πλησιάζουμε σε Εκείνον και με πόσο άπλετο θράσος να ζητούμε την Βασιλεία των Ουρανών. Ο ίδιος ο απόστολος Πέτρος έζησε για λίγα δευτερόλεπτα αυτό το θαύμα της Μεταμορφώσεως, αλλά το περιγράφει τόσο γλαφυρά και τόσο παραστατικά. Συναισθάνεται μέσα του την μεγάλη τιμή που τού έγινε, να βρεθεί αψευδής μάρτυρας του θαύματος. Και το σημειώνει. Ότι δεν στέκεται απλά στις προφητείες για τον Κύριο, αλλά στα όσα βίωσε. Για τον λόγο αυτό προτρέπει όλους μας να ζήσουμε αυτή την αλλοίωση, ακόμη και αν δεν παρευρισκόμασταν εκεί.
   Εμείς αυτό το μεγαλείο το βιώνουμε, αλλά με εσφαλμένο τρόπο. Βρισκόμαστε στη θέση που βρίσκονταν οι τρεις μαθητές κατά τη διάρκεια της Μεταμόρφωσης. Σκυμμένοι και με κλειστά μάτια. Όχι όμως, κλειστά από το υπερθέαμα αυτής της πνευματικής αλλοιώσεως, αλλά κλειστά είτε γιατί αρνούμαστε να βιώσουμε παρόμοιες Θαβώρειες εμπειρίες, είτε γιατί θαμπωθήκαμε και τυφλωθήκαμε από άλλα υπερθεάματα. Εφήμερα και δήθεν πιο δυνατά ή δήθεν πιο συγκλονιστικά. Χωρίς νόημα και περιεχόμενο, αλλά απλά με ένα ωραίο περιτύλιγμα.
   Και αν μεν ισχύει η πρώτη περίπτωση, ας εντραπούμε και ας αναμνησθούμε την μορφή του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης και τον αγώνα τον οποίο έδωσε για 35 σχεδόν έτη μέχρι να καταφέρει να αποδείξει στον στενόμυαλο και ορθολογιστή Βαρλάμ Καλαβρό, δυτικό θεολόγο, ότι το φως εκείνο της Μεταμορφώσεως ήταν άκτιστο και δεν μπορεί να ερμηνευτεί από την ανθρώπινη λογική. Μία έριδα η οποία συντάραξε κυριολεκτικά την Εκκλησία τον 14ο μ.Χ. αιώνα και για την οποία φυσικά αδιαφορούμε όπως για τόσα και τόσα άλλα σημαντικά ζητήματα της πίστεώς μας.
   Αν ισχύει η δεύτερη περίπτωση τύφλωσης, δηλαδή, από τα κίβδηλα και ψεύτικα  φώτα που σβήνουν τόσο εύκολα όσο ανάβουν, εκεί οφείλουμε να ντρεπόμαστε διαρκώς για το κατάντημά μας. Αλήθεια, πόσες ώρες καθημερινά τυφλωνόμαστε για να τις περνάμε μπροστά από το χαζοκούτι που λέγεται τηλεόραση βλέποντας κάθε τουρκική ανουσιότητα και κάθε σαχλαμάρα που σερβίρεται με εκείνο το ωραίο περιτύλιγμα που αναφέραμε παραπάνω; Ακόμη περισσότερο, πόσες ώρες μικροί και μεγάλοι τις σπαταλάμε μπροστά την οθόνη ενός υπολογιστή ή ενός τάμπλετ, σερφάροντας ανούσια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναζητώντας εφήμερες γνωριμίες τις οποίες βάζουμε στη φαρέτρα των τροπαίων μας ή μολύνοντας τα μάτια μας που είναι ο καθρέπτης της ψυχής μας με εικόνες και θεάματα τα οποία δεν μας τιμούν;

ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΜΟΥ,
  Η αμαρτία έχει πολλές όψεις. Το μόνο εύκολο στη σημερινή εποχή είναι να αμαρτάνουμε διαρκώς. Σε αυτό διευκολυνόμαστε με κάθε τρόπο. Και όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ένας σύγχρονος πατέρας της Εκκλησίας μας η μία αμαρτία όταν δεν διορθώνεται φέρνει πάντα την άλλη αμαρτία. Ο δρόμος προς το Θαβώρ είναι μακρινός αλλά αξίζει να τον διαβούμε, να δούμε τη θέα του Θεού έχοντας υψηλά το κεφάλι όχι όπως οι μαθητές χαμηλωμένο και φυσικά να λουστούμε όλοι μας από αυτό το άκτιστο φως και εδώ αλλά και στην αιωνιότητα. ΑΜΗΝ.

Σωκράτης Ψιλλιάς,
θεολόγος - φιλόλογος